Difference between revisions of "АК-ТАЛАА"
м (→top: clean up, replaced: м-н → <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> (2), ж-а → <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> (7)) |
|||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
'''АК-ТАЛАА''' ‒ Нарын р-ндагы кыштак. Эмгек-Талаа айыл аймагынын борбору. Нарын д-нын оӊ жээгинде, деӊиз деӊг. 1860''м'' бийиктикте жайгашкан. Райондун борбору Нарын ш-нан 32 ''км'' батыш тарапта, Балыкчы темир жол бекетинен 212 ''км'' аралыкта. 1930-ж. орношкон. Калкы 1050 (2009); негизинен мал чарбасында <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> тоют даярдоодо эмгектенет. Орто мектеп, клуб, китепкана, ФАП, мончо, тегирмен бар. Кыштактын четинде ипподром курулган.<br> | |||
'''АК-ТАЛАА РАЙОНУ''' Нарын обл-нун түш.-батыш бөлүгүндө жайгашкан. Чыгышынан Нарын, | '''АК-ТАЛАА РАЙОНУ''' Нарын обл-нун түш.-батыш бөлүгүндө жайгашкан. Чыгышынан Нарын, | ||
[[File:АК-ТАЛАА7.png | thumb | none]] | [[File:АК-ТАЛАА7.png | thumb|none]] | ||
түндүгүнөн Жумгал, түштүгүнөн Ат-Башы р-ндору, батышынан Жалал-Абад обл-нун Тогуз-Торо ж-а Ош обл-нун Өзгөн р-ндору м-н чектешет. Аянты 6,4 миӊ ''км''<sup>2</sup> (Нарын обл-нун аймагынын 14,2% түзөт). Район 1939-ж. түзүлгөн. Калкы 30,6 миӊ (2009). Район 13 айыл аймагына бөлүнүп, 18 кыштактан турат. Борбору ‒ Баетов кыш.<br> | түндүгүнөн Жумгал, түштүгүнөн Ат-Башы р-ндору, батышынан Жалал-Абад обл-нун Тогуз-Торо <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> Ош обл-нун Өзгөн р-ндору <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> чектешет. Аянты 6,4 миӊ ''км''<sup>2</sup> (Нарын обл-нун аймагынын 14,2% түзөт). Район 1939-ж. түзүлгөн. Калкы 30,6 миӊ (2009). Район 13 айыл аймагына бөлүнүп, 18 кыштактан турат. Борбору ‒ Баетов кыш.<br> | ||
Райондун аймагы ''Ортонку Нарын өрөөнүндө'' жайгашкан. Түндүгүнөн ''Молдо-Тоо'' , түштүгүнөн ''Жаман-Тоо'' , түш.-батышынан ''Фергана тоо тизмеги'' м-н курчалган. Райондун аймагы деӊиз деӊг. 1170‒4737 м бийиктикте. Кен байлыктарынан курулуш материалдарынын кендери бар. Климаты континенттик, кышы суук, узак, кар аз түшөт, жайы мелүүн, жылуу. Январдын орт. темп-расы ‒25°С... ‒30°С, июлдуку 25°Сге чейин. Жылдык жаан-чачыны 300‒500 ''мм''. Суу тармактары жыш; ирилери: ''Нарын, Алабуга, Жаман-Даван, Жерге-Тал'' , Коӊорчок, Мазар, Ак-Тал, Коргон, Куртка ж. б. Райондун түн. бөлүгүндө ''Соӊкөл'' жайгашкан. Боз ж-а күрөӊ топурак басымдуу. Боз топурактуу жерлеринде шыбак, эрмен, кара бүргөн, эбелек ж. б., тоолуу бөлүгүндө бетеге өсөт. Климаттын кургак болгондугуна байланыштуу чөл, жарым чөл ж-а талаа ландшафттары кеӊири таралган. Түзөӊдөрдө ж-а тектирлерде шыбак-эфемер өсүмдүктүү чөл, жарым чөл басымдуу; топурагы агыш коӊур же бозомтук күрөӊ топурактуу. Чаптуу жерлерде өсүмдүктөр өтө сейрек, бирин-серин баялыш, кара бүргөн, адырашман, чекенде, терескен, эбелек ж. б. өсүмдүктөр; батыш жагында ж-а Ала-Бука өрөөнүндө, таш-шагылдуу жерлерде төө таман, тикендүү куурай өсөт | Райондун аймагы ''Ортонку Нарын өрөөнүндө'' жайгашкан. Түндүгүнөн ''Молдо-Тоо'' , түштүгүнөн ''Жаман-Тоо'' , түш.-батышынан ''Фергана тоо тизмеги'' <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> курчалган. Райондун аймагы деӊиз деӊг. 1170‒4737 м бийиктикте. Кен байлыктарынан курулуш материалдарынын кендери бар. Климаты континенттик, кышы суук, узак, кар аз түшөт, жайы мелүүн, жылуу. Январдын орт. темп-расы ‒25°С... ‒30°С, июлдуку 25°Сге чейин. Жылдык жаан-чачыны 300‒500 ''мм''. Суу тармактары жыш; ирилери: ''Нарын, Алабуга, Жаман-Даван, Жерге-Тал'' , Коӊорчок, Мазар, Ак-Тал, Коргон, Куртка ж. б. Райондун түн. бөлүгүндө ''Соӊкөл'' жайгашкан. Боз <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> күрөӊ топурак басымдуу. Боз топурактуу жерлеринде шыбак, эрмен, кара бүргөн, эбелек ж. б., тоолуу бөлүгүндө бетеге өсөт. Климаттын кургак болгондугуна байланыштуу чөл, жарым чөл <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> талаа ландшафттары кеӊири таралган. Түзөӊдөрдө <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> тектирлерде шыбак-эфемер өсүмдүктүү чөл, жарым чөл басымдуу; топурагы агыш коӊур же бозомтук күрөӊ топурактуу. Чаптуу жерлерде өсүмдүктөр өтө сейрек, бирин-серин баялыш, кара бүргөн, адырашман, чекенде, терескен, эбелек ж. б. өсүмдүктөр; батыш жагында <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> Ала-Бука өрөөнүндө, таш-шагылдуу жерлерде төө таман, тикендүү куурай өсөт | ||
Райондун экономикасынын негизин мал чарбасы түзөт. Райондо кой-эчки, бодо мал, жылкы асыралат. Үй кушу багылат. А. ч-га жарактуу жери 389,6 миӊ ''га''. Көпчүлүк жери (369,5 миӊ ''га'') жайыт, 15,0 миӊ ''га'' жайлоо. Айдоо аянты 16,9 миӊ ''га'', анын 15,7 миӊ ''га''сы сугат жер, 1,6 миӊ ''га'' чабынды, 9,0 ''га'' көп жылдык өсүмдүктөр. Дан эгиндери, картошка , жашылча айдалат.<br> | Райондун экономикасынын негизин мал чарбасы түзөт. Райондо кой-эчки, бодо мал, жылкы асыралат. Үй кушу багылат. А. ч-га жарактуу жери 389,6 миӊ ''га''. Көпчүлүк жери (369,5 миӊ ''га'') жайыт, 15,0 миӊ ''га'' жайлоо. Айдоо аянты 16,9 миӊ ''га'', анын 15,7 миӊ ''га''сы сугат жер, 1,6 миӊ ''га'' чабынды, 9,0 ''га'' көп жылдык өсүмдүктөр. Дан эгиндери, картошка , жашылча айдалат.<br> | ||
Райондо мамл.дыйканчылык (фермердик), биргелешкен чарбалар иштейт. Райондо негизинен автомобиль транспорту өнүккөн. <br> | Райондо мамл.дыйканчылык (фермердик), биргелешкен чарбалар иштейт. Райондо негизинен автомобиль транспорту өнүккөн. <br> | ||
Райондо 18 орто , 3 башталгыч мектеп , кесиптик-тех. лицей бар. Райондо борб. ж-а 3 участкалык оорукана, диспансер, санитария -эпидемиологиялык станция, 10 үй-бүлөлүк дарыгерлер тобу, 9 ФАП , 19 китепкана, 19 клуб, 2 кинотеатр иштейт Райондук «Айыл турмушу» гезити чыгат.<br> ''Э. Жолочиева, А. Мырзаев.''<br> | Райондо 18 орто , 3 башталгыч мектеп , кесиптик-тех. лицей бар. Райондо борб. <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> 3 участкалык оорукана, диспансер, санитария -эпидемиологиялык станция, 10 үй-бүлөлүк дарыгерлер тобу, 9 ФАП , 19 китепкана, 19 клуб, 2 кинотеатр иштейт Райондук «Айыл турмушу» гезити чыгат.<br> ''Э. Жолочиева, А. Мырзаев.''<br> | ||
15:25, 5 Декабрь (Бештин айы) 2022 -деги абалы
АК-ТАЛАА ‒ Нарын р-ндагы кыштак. Эмгек-Талаа айыл аймагынын борбору. Нарын д-нын оӊ жээгинде, деӊиз деӊг. 1860м бийиктикте жайгашкан. Райондун борбору Нарын ш-нан 32 км батыш тарапта, Балыкчы темир жол бекетинен 212 км аралыкта. 1930-ж. орношкон. Калкы 1050 (2009); негизинен мал чарбасында жана тоют даярдоодо эмгектенет. Орто мектеп, клуб, китепкана, ФАП, мончо, тегирмен бар. Кыштактын четинде ипподром курулган.
АК-ТАЛАА РАЙОНУ Нарын обл-нун түш.-батыш бөлүгүндө жайгашкан. Чыгышынан Нарын,
түндүгүнөн Жумгал, түштүгүнөн Ат-Башы р-ндору, батышынан Жалал-Абад обл-нун Тогуз-Торо жана Ош обл-нун Өзгөн р-ндору менен чектешет. Аянты 6,4 миӊ км2 (Нарын обл-нун аймагынын 14,2% түзөт). Район 1939-ж. түзүлгөн. Калкы 30,6 миӊ (2009). Район 13 айыл аймагына бөлүнүп, 18 кыштактан турат. Борбору ‒ Баетов кыш.
Райондун аймагы Ортонку Нарын өрөөнүндө жайгашкан. Түндүгүнөн Молдо-Тоо , түштүгүнөн Жаман-Тоо , түш.-батышынан Фергана тоо тизмеги менен курчалган. Райондун аймагы деӊиз деӊг. 1170‒4737 м бийиктикте. Кен байлыктарынан курулуш материалдарынын кендери бар. Климаты континенттик, кышы суук, узак, кар аз түшөт, жайы мелүүн, жылуу. Январдын орт. темп-расы ‒25°С... ‒30°С, июлдуку 25°Сге чейин. Жылдык жаан-чачыны 300‒500 мм. Суу тармактары жыш; ирилери: Нарын, Алабуга, Жаман-Даван, Жерге-Тал , Коӊорчок, Мазар, Ак-Тал, Коргон, Куртка ж. б. Райондун түн. бөлүгүндө Соӊкөл жайгашкан. Боз жана күрөӊ топурак басымдуу. Боз топурактуу жерлеринде шыбак, эрмен, кара бүргөн, эбелек ж. б., тоолуу бөлүгүндө бетеге өсөт. Климаттын кургак болгондугуна байланыштуу чөл, жарым чөл жана талаа ландшафттары кеӊири таралган. Түзөӊдөрдө жана тектирлерде шыбак-эфемер өсүмдүктүү чөл, жарым чөл басымдуу; топурагы агыш коӊур же бозомтук күрөӊ топурактуу. Чаптуу жерлерде өсүмдүктөр өтө сейрек, бирин-серин баялыш, кара бүргөн, адырашман, чекенде, терескен, эбелек ж. б. өсүмдүктөр; батыш жагында жана Ала-Бука өрөөнүндө, таш-шагылдуу жерлерде төө таман, тикендүү куурай өсөт
Райондун экономикасынын негизин мал чарбасы түзөт. Райондо кой-эчки, бодо мал, жылкы асыралат. Үй кушу багылат. А. ч-га жарактуу жери 389,6 миӊ га. Көпчүлүк жери (369,5 миӊ га) жайыт, 15,0 миӊ га жайлоо. Айдоо аянты 16,9 миӊ га, анын 15,7 миӊ гасы сугат жер, 1,6 миӊ га чабынды, 9,0 га көп жылдык өсүмдүктөр. Дан эгиндери, картошка , жашылча айдалат.
Райондо мамл.дыйканчылык (фермердик), биргелешкен чарбалар иштейт. Райондо негизинен автомобиль транспорту өнүккөн.
Райондо 18 орто , 3 башталгыч мектеп , кесиптик-тех. лицей бар. Райондо борб. жана 3 участкалык оорукана, диспансер, санитария -эпидемиологиялык станция, 10 үй-бүлөлүк дарыгерлер тобу, 9 ФАП , 19 китепкана, 19 клуб, 2 кинотеатр иштейт Райондук «Айыл турмушу» гезити чыгат.
Э. Жолочиева, А. Мырзаев.