«АЗАТТЫК» радиосу

«АЗАТТЫК» – эл аралык көз карандысыз радиостанция; «Эркин Европа/Азаттык» радиосунун (Radio Free Europe/Radio Libtrty Inc) Кыргыз уктуруу кызматынын расмий аталышы. Че­хиянын борбору Прагада жайгашкан. 1949-ж. мурдагы коммунисттик Чыгыш Европада жа­шаган калктар үчүн «Эркин Европа» радиосу түзүлгөн. 1953-жылдан тартып мурдагы СССРде жашаган элдер үчүн «А.» радиосу ачылган. Бул эки компания 1975-ж. бириккен. «Эркин Европа/Азаттык» радиосу учурда дүйнөгө 26 тилде­ги берүүлөрдү уктурат. Ал АКШнын Конгресси тарабынан каржыланат. «Азаттыктын» «Түрк­стан редакциясынын» курамындагы кыргызча берүүлөрдү биринчи жолу Азамат Алтай (Ку­дайберген Кожомбердиев) даярдаган. Ал өзүнүн алгачкы берүүсүн 1953-ж. 18-мартта Германиянын Мюнхен ш-нда обого чыгарган. 1967-ж. «Түркстан редакциясы» эки­ге бөлүнүп, анын бирөө «Түштүк Түркстан» деп аталып, өзбек, та­жик, түркмөн тилдеринде, экин­чиси «Түндүк Түркстан» редакциясы болуп, ал кабарларды кыргыз, казак, уйгур тилдеринде уктурган. 1975-ж. аталган редакциялар өз-­өзүнчө бөлүнүп, Кыргыз кызматын (азыркы «Азаттык») Т. Жакып уулу (1975-84), А. Алтай (1984-88), А. Өзгөн (1989-95), М. Газы (1995) ж-а амер. түрколог, доктор Чарльз Карлсон (1996-2002), кийин Н. Айып башкарып келсе, 2003-жылдын 1-январынан тарых илимд. доктору, проф. Т. Чоротегин жетектейт. «Азаттыктын» Бишкектеги бюросун Т. Чоротегин (1991-95 ж-а 1996-98), Э. Нурушев (1995), С. Жигитов (1995-96), К. Молдокасымов (1998-2005), К. Оторбаев (2005-2010), 2010-жылдын 1-октябрынан В. Жуматаева жетектеп келет. Мурда Кыргызстандагы бөлүмү катары КРдин Юстиция министрлиги­нен каттоодон өтпөй иштеп келсе, 2005-жыл­дын 31-мартында юрид. жактан катталган. Анын Кырг-нда кырктан ашуун кабарчысы бар. Ар күнкү беш сааттык, б.а. эртең мененки эки сааттык ж-а кечки үч сааттык берүүсүндө дүй­нөдөгү ж-а Кырг-ндагы кызыктуу адабий жа­ңылыктарга, коомдук-саясий окуяларга арнал­ган программалары уктурулат. О. эле Кыргыз улуттук телерадиокомпаниясы (КТР) менен түзүлгөн келишимдин негизинде 2005-жылдан «Ыңгайсыз суроолор», 2006-жылдан жаштарга арналган «Азаттык Плюс» жумалык телекөрсө­түүлөрүн тартуулайт. Т. Чоротегин, Т. Ишемкулов.