ИСТРИЯ

 – тарыхый облус. Түш.-Чыгыш Европада жайгашып, Истрия ж. аралын ж-а ага чектеш аймактарды камтыйт. Байыркы мезгилдерде бул аймакты истриялыктар (иллириялыктарга туугандаш уруулар) мекендеген. Б. з. ч. 2-к-дан Рим бийлиги астында, 395-жылдан Батыш Рим империясынын курамында. 5-к-дын аягынан Одоакр королдугуна, андан кийин Остгот королдугуна караган. 6-к-дын 1-жарымынан Византиянын курамында. Болжол м-н 788-ж. Франк мамлекетинин Фриуль (Фурлан) маркасынын бир бөлүгү болуп калган. 952-жылдан Бавария герцогдугунун курамына кирген, 11–12-к-дарда Истрия кайрадан славян колониясына туш болгон. 1209-жылдан И-нын бардык аймагы Аквилей патриархатына, 13-к-дын аягынан Венециянын бийлигине баш ийген. 1797-ж. Венеция республикасы кулагандан кийин, анын И-дагы ээлиги Австрияга өткөн. 1809-ж. И. Иллирия провинцияларынын, 1815–1918-ж-дары Австрия империясынын курамына кирген (1867-жылдан Австрия-Венгрия). 1920-ж-дагы Рапалло келишими б-ча И-нын көп бөлүгү Италияга караган. Экинчи дүйнөлүк согуштан кийин ал Югославиянын карамагына өткөн (Триест ш-н ж-а анын айланасын эске албаганда, 1954-ж. чейин эркин аймак статусун сактап, андан кийин Италияга кошулган). 1991-ж-дын июнь айынан И-нын көпчүлүк бөлүгү көз карандысыз Хорватия республикасынын, түн. бөлүгү Словениянын курамында. 1134