АРИСТОКРАТИЯ

АРИСТОКРАТИЯ (гр. aristos – мыкты ж-а кратия – бийлик, мыктылардын бийлиги) – 1) бийлик уруулук ак сөөктөргө таандык бол­гон мамл. башкаруу формасы. «А.» деген сөз 1-жолу байыркы грек ойчулдары (Платон, Арис­тотель, кийинчерээк Полибий) тарабынан ошол кездеги кулчулук мамлекеттин башкаруу формаларынын бирин белгилөө катары сунуш кылынган. А-лык республиканын үлгүсү катары байыркы грек Спартасы, Рим (б. з. ч. 6–1 к.), Карфаген; о. кылымдардагы Европадагы Вене­ция, Россиядагы Новгород ж-а Псков республикалары эсептелет. Анда бардык бийлик толугу м-н «мыкты» деп саналган «тектүү», адамдар тобунун колунда болгон ж-а ал мурас катары өтүп турган. 2) Атайын титулдары (граф, барон, князь, чынжырлуу манап, султан, төрө ж. б.), артыкчылыктары (бийлик чөйрөсүнө тикелей катышуучулугу, ири байлык ээси) м-н айырмаланган ж-а аларды укумдан-тукумга, атадан-балага мурастоо укугуна ээ болгон төбөлдөрдүн жогорку катмары (Рим патрицийлери, афиныдагы эвпатрилер, Таунтинсуйу инкилер, көчмөн түрк элдердеги бийлер, султандар ж. б.). Соңку учурда А-нын ролун элита алмаштырууда.