Difference between revisions of "АПАТИТ"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (1 версия)
1 -сап: 1 -сап:
(гр. ''apate'' – алдаймын) – кальцийдин
'''АПАТИТ''' (гр. ''apate'' – алдаймын) – кальцийдин фосфор-кычкыл туз тобундагы минерал. Хим. формуласы Са<sub>5</sub> (F, С1) [Р0<sub>4</sub>]<sub>3</sub> Гексагон сингониясында кристаллданат. А. көгүш, жашыл, Кы­зыл ж. б. түстөрдө болот. Айнектей жалтырап, майланышкансыл турат. Катуулугу ''Моос шкаласы'' б-ча 5. Азот, туз, күкүрт к-таларында ээрийт. Курамына жараша фторапатит, хлорапатит ж. б-га бөлүнөт. Фторанатитте 42,33%, хлорапатитте 41,1,% фосфор ангидриди (РР<sub>2</sub>0<sub>5</sub>) болот. А. негизинен магмалык (нефелиндүү сие�&#0173;нит, гранит, пегматит), ар кандай метаморфизм ж-a фосфориттүү чөкмө тоо тектердин курамында, карбонатиттерде, кээ бир темир кенташтарында кезигет. Фосфор жер семирткичтери негизинен А-тен фосфориттен алынат. Металлургияда, карала, тунук эмес айнектерди даярдоодо да кеңири колдонулат. А-тин ири кендери Кола ж. а-нан (Хибин) табылган. Кырг-нда Кызыл-Омпол, Сандык тоолорундагы сиениттердин курамында бар. Чет өлкөлөрдө Швецияда (Кирунавара), Алжирде ж-a Мароккодо белгилүү.<br>
фосфор-кычкыл туз тобундагы минерал. Хим.
формуласы Са<sub>5</sub> (F, С1) [Р0<sub>4</sub>]<sub>3</sub> Гексагон сингониясында кристаллданат. А. көгүш, жашыл, '''Кы­ '''
зыл ж. б. түстөрдө болот. Айнектей жалтырап,
майланышкансыл турат. Катуулугу ''Моос шкаласы'' б-ча 5. Азот, туз, күкүрт к-таларында
ээрийт. Курамына жараша фторапатит, хлорапатит ж. б-га бөлүнөт. Фторанатитте 42,3 %,
хлорапатитте 41,1 % фосфор ангидриди (Р<sub>2</sub>0<sub>5</sub>)
болот. А. негизинен магмалык (нефелиндүү сие&#0173;нит, гранит, пегматит), ар кандай метаморфизм
ж-a фосфориттүү чөкмө тоо тектердин курамында, карбонатиттерде, кээ бир темир кенташтарында кезигет. Фосфор жер семирткичтери
негизинен А-тен фосфориттен алынат. Металлургияда, карала, тунук эмес айнектерди даярдоодо да кеңири колдонулат. А-тин ири кендери Кола ж. а-нан (Хибин) табылган. Кырг-нда
Кызыл-Омпол, Сандык тоолорундагы сиениттердин курамында бар. Чет өлкөлөрдө Швецияда (Кирунавара), Алжирде ж-a Мароккодо белгилүү.<br>
 

17:14, 28 -ноябрь (Жетинин айы) 2022 -деги абалы

АПАТИТ (гр. apate – алдаймын) – кальцийдин фосфор-кычкыл туз тобундагы минерал. Хим. формуласы Са5 (F, С1) [Р04]3 Гексагон сингониясында кристаллданат. А. көгүш, жашыл, Кы­зыл ж. б. түстөрдө болот. Айнектей жалтырап, майланышкансыл турат. Катуулугу � Моос шкаласы б-ча 5. Азот, туз, күкүрт к-таларында ээрийт. Курамына жараша фторапатит, хлорапатит ж. б-га бөлүнөт. Фторанатитте 42,33%, хлорапатитте 41,1,% фосфор ангидриди (РР205) болот. А. негизинен магмалык (нефелиндүү сие�­нит, гранит, пегматит), ар кандай метаморфизм ж-a фосфориттүү чөкмө тоо тектердин курамында, карбонатиттерде, кээ бир темир кенташтарында кезигет. Фосфор жер семирткичтери негизинен А-тен фосфориттен алынат. Металлургияда, карала, тунук эмес айнектерди даярдоодо да кеңири колдонулат. А-тин ири кендери Кола ж. а-нан (Хибин) табылган. Кырг-нда Кызыл-Омпол, Сандык тоолорундагы сиениттердин курамында бар. Чет өлкөлөрдө Швецияда (Кирунавара), Алжирде ж-a Мароккодо белгилүү.ү.