Difference between revisions of "АБАНЫН НЫМДУУЛУГУ"
9-71>KadyrM |
м (→top: clean up) |
||
| (6 intermediate revisions by 4 users not shown) | |||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
'''АБАНЫН НЫМДУУЛУГУ –''' абадагы суу буусунун өлчөмү; аба ырайынын <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> климаттын өзгөчөлүктөрүн мүнөздөөчү эң негизги көрсөткүчтөрдүн бири. Суу буу түрүндө ат<span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span>ын төмөнкү катмарында (6 ''км''ге чейин) кездешет. Абанын нымдуулугунун атмосферадагы өлчөмү туруксуз, анткени ал жыл мезгилдеринин температурасына <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> кеңдиктерге көз каранды. Экватордо аба өтө нымдуу, уюлдарга жакындаганда азаят. Орто эсеп <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> абанын абсолюттук нымдуулугу жайында 10,46 мм, кышында 4,69 мм болот. Жер бетинен бийиктеген сайын нымдуулук азая бергендиктен абанын нымдуулугу стратпосферада жокко эсе. Атмосферадагы булут түрүндөгү суу буусу жер бетин муздап кетүүдөн сактайт, жаан түрүндө жерге түшүп, сууларды пайда кылат. Абанын нымдуулугу чөйрөнүн температурасын, абанын кыймылына карата организмдеги жылуулук алмашууну жөнгө салат. Абанын салыштырма нымдуулугу 40-60% болсо, адам үчүн жагымдуу деп эсептелет. Абанын нымдуулугу гигрометр, психрометр <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> ченелет. Абанын нымдуулугу организмдин айлана-чөйрө <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> жылуулук алмашуусуна орчундуу таасир тийгизгендиктен, адамдын тиричилиги үчүн маанилүү. Мисалы, температуpa төмөн, абанын нымдуулугу жогору болгондо жылуулуктун бөлүнүшү күчөп, адамдын денеси өтө муздап кетет. Нымдуулукту азайтуу үчүн абаны желдетүү, кондициялоо сыяктуу ыкмалар колдонулат. Ошондой эле абанын нымдуулугу кээ бир технологоиялык процесстерде, айрым ооруларды дарылоодо, китептерди, искусство чыгармаларын сактоодо чоң мааниге ээ.<br> | |||
[[Категория:1-Том]] | |||
16:26, 11 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы
АБАНЫН НЫМДУУЛУГУ – абадагы суу буусунун өлчөмү; аба ырайынын жана климаттын өзгөчөлүктөрүн мүнөздөөчү эң негизги көрсөткүчтөрдүн бири. Суу буу түрүндө атмененын төмөнкү катмарында (6 кмге чейин) кездешет. Абанын нымдуулугунун атмосферадагы өлчөмү туруксуз, анткени ал жыл мезгилдеринин температурасына жана кеңдиктерге көз каранды. Экватордо аба өтө нымдуу, уюлдарга жакындаганда азаят. Орто эсеп менен абанын абсолюттук нымдуулугу жайында 10,46 мм, кышында 4,69 мм болот. Жер бетинен бийиктеген сайын нымдуулук азая бергендиктен абанын нымдуулугу стратпосферада жокко эсе. Атмосферадагы булут түрүндөгү суу буусу жер бетин муздап кетүүдөн сактайт, жаан түрүндө жерге түшүп, сууларды пайда кылат. Абанын нымдуулугу чөйрөнүн температурасын, абанын кыймылына карата организмдеги жылуулук алмашууну жөнгө салат. Абанын салыштырма нымдуулугу 40-60% болсо, адам үчүн жагымдуу деп эсептелет. Абанын нымдуулугу гигрометр, психрометр менен ченелет. Абанын нымдуулугу организмдин айлана-чөйрө менен жылуулук алмашуусуна орчундуу таасир тийгизгендиктен, адамдын тиричилиги үчүн маанилүү. Мисалы, температуpa төмөн, абанын нымдуулугу жогору болгондо жылуулуктун бөлүнүшү күчөп, адамдын денеси өтө муздап кетет. Нымдуулукту азайтуу үчүн абаны желдетүү, кондициялоо сыяктуу ыкмалар колдонулат. Ошондой эле абанын нымдуулугу кээ бир технологоиялык процесстерде, айрым ооруларды дарылоодо, китептерди, искусство чыгармаларын сактоодо чоң мааниге ээ.