Difference between revisions of "АЛМАШУУ"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
228-323>KadyrM
 
м (→‎top: категория кошуу)
 
(5 intermediate revisions by 3 users not shown)
1 -сап: 1 -сап:
  (альтернация) ‒ белгилүү бир синтагматикалык же парадигматикалык шарттарда тилдик бирдиктердин курамында бири-бирин алмаштырууга жөӊдөмдүү болгон тилдик бир тектүү бирдиктердин парадигматикалык карым-катышы. Алмашылуучу бирдиктер же альтернаттар структуралык жактан конгруэнттүү болушу, б. а. жогорураак деӊгээлдеги структурасында бир эле орунду ээлөөсү зарыл. Ал баарынан мурда, тыбыштарга ж-а фонемаларга мүнөздүү. А. ар кандай типте ж-а түрдө болушу ыктымал. Альтернанттардын айырмалоочу белгилерине жараша сандык (созулма же кыскалыгы б-ча) ж-а сапаттык (пайда болуу орду, жолу ж. б. белгилери б-ча) болуп бөлүнөт. А. шарттарына карай фонетикалык ж-а фонетикалык эмес болуп бөлүнөт.<br>
'''АЛМАШУУ''' (альтернация) ‒ белгилүү бир синтагматикалык же парадигматикалык шарттарда тилдик бирдиктердин курамында бири-бирин алмаштырууга жөндөмдүү болгон тилдик бир тектүү бирдиктердин парадигматикалык карым-катышы. Алмашылуучу бирдиктер же альтернаттар структуралык жактан конгруэнттүү болушу, башкача  айтканда  жогорураак деӊгээлдеги структурасында бир эле орунду ээлөөсү зарыл. Ал баарынан мурда, тыбыштарга <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> фонемаларга мүнөздүү. Алмашуу  ар кандай типте <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> түрдө болушу ыктымал. Альтернанттардын айырмалоочу белгилерине жараша сандык (созулма же кыскалыгы боюнча) <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> сапаттык (пайда болуу орду, жолу ж. б. белгилери боюнча) болуп бөлүнөт. Алмашуу  шарттарына карай фонетикалык <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> фонетикалык эмес болуп бөлүнөт.<br>''С. Мусаев.''<br>
''С. Мусаев.''<br>
[[Категория:1-Том]]
 

09:23, 12 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы

АЛМАШУУ (альтернация) ‒ белгилүү бир синтагматикалык же парадигматикалык шарттарда тилдик бирдиктердин курамында бири-бирин алмаштырууга жөндөмдүү болгон тилдик бир тектүү бирдиктердин парадигматикалык карым-катышы. Алмашылуучу бирдиктер же альтернаттар структуралык жактан конгруэнттүү болушу, башкача айтканда жогорураак деӊгээлдеги структурасында бир эле орунду ээлөөсү зарыл. Ал баарынан мурда, тыбыштарга жана фонемаларга мүнөздүү. Алмашуу ар кандай типте жана түрдө болушу ыктымал. Альтернанттардын айырмалоочу белгилерине жараша сандык (созулма же кыскалыгы боюнча) жана сапаттык (пайда болуу орду, жолу ж. б. белгилери боюнча) болуп бөлүнөт. Алмашуу шарттарына карай фонетикалык жана фонетикалык эмес болуп бөлүнөт.
С. Мусаев.