Difference between revisions of "АПАТИТ"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (→‎top: категория кошуу)
 
(One intermediate revision by one other user not shown)
1 -сап: 1 -сап:
'''АПАТИТ''' (гр. ''apate'' – алдаймын) – кальцийдин фосфор-кычкыл туз тобундагы минерал. Хим. формуласы Са<sub>5</sub> (F, С1) [Р0<sub>4</sub>]<sub>3</sub> Гексагон сингониясында кристаллданат. А. көгүш, жашыл, Кы­зыл ж. б. түстөрдө болот. Айнектей жалтырап, майланышкансыл турат. Катуулугу ''Моос шкаласы'' б-ча 5. Азот, туз, күкүрт к-таларында ээрийт. Курамына жараша фторапатит, хлорапатит ж. б-га бөлүнөт. Фторанатитте 42,33%, хлорапатитте 41,1,% фосфор ангидриди (РР<sub>2</sub>0<sub>5</sub>) болот. А. негизинен магмалык (нефелиндүү сие&#0173;нит, гранит, пегматит), ар кандай метаморфизм ж-a фосфориттүү чөкмө тоо тектердин курамында, карбонатиттерде, кээ бир темир кенташтарында кезигет. Фосфор жер семирткичтери негизинен А-тен фосфориттен алынат. Металлургияда, карала, тунук эмес айнектерди даярдоодо да кеңири колдонулат. А-тин ири кендери Кола ж. а-нан (Хибин) табылган. Кырг-нда Кызыл-Омпол, Сандык тоолорундагы сиениттердин курамында бар. Чет өлкөлөрдө Швецияда (Кирунавара), Алжирде ж-a Мароккодо белгилүү.ү.<br>
'''АПАТИТ''' (грекче ''apate'' – алдаймын) – кальцийдин фосфор-кычкыл туз тобундагы минерал. Химиялык формуласы Са<sub>5</sub> (F, С1) [Р0<sub>4</sub>]<sub>3</sub> Гексагон сингониясында кристаллданат. Апатит көгүш, жашыл, Кы­зыл ж. б. түстөрдө болот. Айнектей жалтырап, майланышкансыл турат. Катуулугу ''Моос шкаласы'' боюнча 5. Азот, туз, күкүрт кислоталарында эрийт. Курамына жараша фторапатит, хлорапатит ж. б-га бөлүнөт. Фторанатитте 42,33%, хлорапатитте 41,1% фосфор ангидриди (РР<sub>2</sub>0<sub>5</sub>) болот. Апатит негизинен магмалык (нефелиндүү сие­нит, гранит, пегматит), ар кандай метаморфизм жанa фосфориттүү чөкмө тоо тектердин курамында, карбонатиттерде, кээ бир темир кенташтарында кезигет. Фосфор жер семирткичтери негизинен Апатиттен фосфориттен алынат. Металлургияда, карапа, тунук эмес айнектерди даярдоодо да кеңири колдонулат. Апатиттин ири кендери Кола жарым аралынан (Хибин) табылган. Кыргызстанда Кызыл-Омпол, Сандык тоолорундагы сиениттердин курамында бар. Чет өлкөлөрдө Швецияда (Кирунавара), Алжирде жанa Мароккодо белгилүү.
[[Категория:1-Том]]

10:04, 12 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы

АПАТИТ (грекче apate – алдаймын) – кальцийдин фосфор-кычкыл туз тобундагы минерал. Химиялык формуласы Са5 (F, С1) [Р04]3 Гексагон сингониясында кристаллданат. Апатит көгүш, жашыл, Кы­зыл ж. б. түстөрдө болот. Айнектей жалтырап, майланышкансыл турат. Катуулугу Моос шкаласы боюнча 5. Азот, туз, күкүрт кислоталарында эрийт. Курамына жараша фторапатит, хлорапатит ж. б-га бөлүнөт. Фторанатитте 42,33%, хлорапатитте 41,1% фосфор ангидриди (РР205) болот. Апатит негизинен магмалык (нефелиндүү сие­нит, гранит, пегматит), ар кандай метаморфизм жанa фосфориттүү чөкмө тоо тектердин курамында, карбонатиттерде, кээ бир темир кенташтарында кезигет. Фосфор жер семирткичтери негизинен Апатиттен фосфориттен алынат. Металлургияда, карапа, тунук эмес айнектерди даярдоодо да кеңири колдонулат. Апатиттин ири кендери Кола жарым аралынан (Хибин) табылган. Кыргызстанда Кызыл-Омпол, Сандык тоолорундагы сиениттердин курамында бар. Чет өлкөлөрдө Швецияда (Кирунавара), Алжирде жанa Мароккодо белгилүү.

"http://encyclopedia.edu.kg/KyrgWiki/index.php?title=АПАТИТ&oldid=65633" булагынан алынды