Difference between revisions of "АЛЛЮВИЙ"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (→‎top: категория кошуу)
 
(5 intermediate revisions by 4 users not shown)
1 -сап: 1 -сап:
'''АЛЛЮВИЙ''' (лат. alluviеs ‒ агынды, шиленди, сайроон), а л л ю в и й  ч ө к м ө л ө р ү ‒ агып келип суу-дарыя нуктарына, сайларга топтолгон кесек, борпоӊ чөкмөлөр. Терминди 1823-ж. англ. окумуштуу У. Бакленд сунуштаган. А. көлөмү, курамы, сорттолушу жагынан ар түрдүү
'''АЛЛЮВИЙ''' (латынча alluviеs ‒ агынды, шиленди, сайроон), а л л ю в и й  ч ө к м ө л ө р ү ‒ агып келип суу-дарыя нуктарына, сайларга топтолгон кесек, борпоӊ чөкмөлөр. Терминди 1823-жылы  англиялык окумуштуу У. Бакленд сунуштаган. Аллювий көлөмү, курамы, сорттолушу жагынан ар түрдүү
[[File:АЛЛЮВИЙ81.png | thumb | Түздүктөгү дарыянын аллювий түзүлүшүнүн схемасы: 1 ‒ суу киргендеги деӊгээли, 2, 3, 4 ‒ аллювий: нук, жайылма, эски аллювий түзүлүштөрү, 5 ‒ тоо капталдарынын ж-а дарыя өрөөндөрүнүн таманынын түпкү тектери.]]
[[File:АЛЛЮВИЙ81.png | thumb|Түздүктөгү дарыянын аллювий түзүлүшүнүн схемасы: 1 ‒ суу киргендеги деӊгээли, 2, 3, 4 ‒ аллювий: нук, жайылма, эски аллювий түзүлүштөрү, 5 ‒ тоо капталдарынын <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> дарыя өрөөндөрүнүн таманынын түпкү тектери.]]
Тоо тектердин жумуруланган кесек сыныктарынан, кум м-н чопонун аралашмаларынан турат. Сынык бөлүкчөлөрдүн кесектиги б-ча жумуру таштуу, шагыл таштуу, кумдуу, чополуу, чым көӊдүү ж-а кум топурактуу; жайгашкан орундарына жараша нуктук, жайпама, кургап калган байыркы өзөн А. болуп бөлүнөт (к. схема). Айрым нук А-де алтын, платина, калай ж. б-дын кен чачындылары (россыпь) жолугат. А. м-н кум-шагыл курулуш материалдары да байланыштуу.<br>
тоо тектердин жумуруланган кесек сыныктарынан, кум <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> чопонун аралашмаларынан турат. Сынык бөлүкчөлөрдүн кесектиги боюнча жумуру таштуу, шагыл таштуу, кумдуу, чополуу, чым көӊдүү <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> кум топурактуу; жайгашкан орундарына жараша нуктук, жайпама, кургап калган байыркы өзөн аллювий болуп бөлүнөт (к. схема). Айрым нук аллювийде алтын, платина, калай ж. б-дын кен чачындылары (россыпь) жолугат. Аллювий <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> кум-шагыл курулуш материалдары да байланыштуу.<br>
[[Категория:1-Том]]

09:21, 12 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы

АЛЛЮВИЙ (латынча alluviеs ‒ агынды, шиленди, сайроон), а л л ю в и й ч ө к м ө л ө р ү ‒ агып келип суу-дарыя нуктарына, сайларга топтолгон кесек, борпоӊ чөкмөлөр. Терминди 1823-жылы англиялык окумуштуу У. Бакленд сунуштаган. Аллювий көлөмү, курамы, сорттолушу жагынан ар түрдүү

Түздүктөгү дарыянын аллювий түзүлүшүнүн схемасы: 1 ‒ суу киргендеги деӊгээли, 2, 3, 4 ‒ аллювий: нук, жайылма, эски аллювий түзүлүштөрү, 5 ‒ тоо капталдарынын жана дарыя өрөөндөрүнүн таманынын түпкү тектери.

тоо тектердин жумуруланган кесек сыныктарынан, кум менен чопонун аралашмаларынан турат. Сынык бөлүкчөлөрдүн кесектиги боюнча жумуру таштуу, шагыл таштуу, кумдуу, чополуу, чым көӊдүү жана кум топурактуу; жайгашкан орундарына жараша нуктук, жайпама, кургап калган байыркы өзөн аллювий болуп бөлүнөт (к. схема). Айрым нук аллювийде алтын, платина, калай ж. б-дын кен чачындылары (россыпь) жолугат. Аллювий менен кум-шагыл курулуш материалдары да байланыштуу.