АНГЛИЧАНДАР

АНГЛИЧАНДАР -- (өздөрүн инглиш деп аташат) – эл, Улуу Британиянын негизги калкы. Жалпы саны 38 млн киши (2011). Англия жана Уэльсте англичандар өздөрүн англичанбыз деп аныкташкан. 2011-жылдагы эл каттоо боюнча Канадада 7 млн, Австралияда 600 миң, АКШда 357 миң, Индияда 100 миң, Жаңы Зеландияда 44 миң адам жашап, англис тилинде сүйлөшөт. Көпчүлүгү протестант-англичандар, ошондой эле католиктер, методисттер, баптисттер, куткаруу армиясынын жолдоочулары ж.б. да бар. Англичандардын калыптанышына кельттер, германдык(англосаксондук, скандинавиялык), нормандык этно-маданий компоненттер катышкан. 17-19-кылымдарда Англиянын колониялык саясатынын жүрүшүндө Англия Түндүк Америкага, Австралияга, Жаңы Зеландияга, Түштүк Африкага жер которушуп, ал жердеги жергиликтүү элдер жана эмигранттар менен аралашып, англис тилдүү жаңы элдер – АКШ америкалыктары, англоканадалыктар (к.Канадалыктар), англоавстралиялыктар, англожаңы зеландиялыктар, түштүк африкалыктар өңдүү англис тилдүү элдердин пайда болушуна негиз салышкан.

20-кылымдын 2-жарымында англичандардын кайрадан мекенине кайтуу процесси башталган. Учурда англичандардын көпчүлүгү шаарда турушат (90 %тен ашыгы). Англичандар Рождестводо үйлөрдү холли жана омелдин бутактары менен жасалгалоо, Мас­ле­ни­цада (Блин күнү) футбол ойноо жана куймак бышыруу, Пасхада жумурткаларды боёо, 1-майда (Жайкы күнү ) май дарагын отургузуп, түндөсү от жагуу, 1-августта (Ламмас күнү) талаа жумуштарынын башталышы менен нан бышыруу ж. б. сыяктуу календарлык каада-салттарын колдонушат. Англичандар кеңири пайдаланган англис костюму (кийин европалыктарга кеңири тараган) 19-кылымда пайда болгон. Бүгүнкү күндө королдук гвардиянын, парламенттин, соттун айрым өкүлдөрүнүн кийимдеринде орто кылымдардагы кийимдердин айрым элементтери кездешет. Тамак-ашы негизинен эт азыктары: ростбиф, бифштекс, бекон ж. б., ошондой эле балыктан жасалган тамактар.