Difference between revisions of "АЗОВ ДЕҢИЗИ"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (1 версия)
 
м (→‎top: категория кошуу)
 
(8 intermediate revisions by 6 users not shown)
1 -сап: 1 -сап:
  (лат. – Меот көлү, байыркы орусча – Сурож деңизи) – Атлантика океаны­нын алабындагы ички деңиз. Чыгыш Европа түздүгүнүн түш. бөлүгүндө. Керчь кысыгы аркы луу Кара деңиз м&#8209;н туташат. Аянты 39 миң ''км<sup>2</sup>.''
'''АЗОВ ДЕҢИЗИ''' (латынча – Меот көлү, байыркы орусча – Сурож деңизи) – Атлантика океаны­нын алабындагы ички деңиз. Чыгыш Европа түздүгүнүн түштүк бөлүгүндө. Керчь кысыгы аркылуу Кара деңиз <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> туташат. Аянты 39 миң ''км<sup>2</sup>.'' Тайыз деңиздерге кирет; эң терең жери 13 ''м.'' Түндүк <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> түштүк жээктери дөбө‑дөңсөөлүү, жардуу, батыш <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> чыгыш жээктери негизинен ойдуңдуу. Жээктери булуң‑буйткалуу, кумдуу саяндар (Бердянск, Арабат Жебеси) <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> булуңдар (Таганрог, Темрюк, Сиваш) көп. Дон <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> Кубань дарыялары куят. Суусунун температурасы жайында 20–30°С, кышында 0°Сден төмөн. 2–3 ай бою муз каптап жатат. Орточо туздуулугу 9дан 13,8%ге чейин. Балык (хамса, тюлька, лещ, судак көбүрөөк) кармалат. Кеме жүрөт. Волга–Дон каналы аркылуу Каспий, Ак, Балтика деңиздери <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> туташат. Башкы порттору: Жданов, Таганрог, Ейск, Бердянск. Курорттору бар.
Тайыз деңиздерге кирет; эң терең жери 13 ''м.'' Түн. ж&#8209;а түш. жээктери дөбө&#8209;дөңсөөлүү, жардуу, ба тыш ж&#8209;а чыгыш жээктери негизинен ойдундуу. Жээктери булуң&#8209;буйткалуу, кумдуу саяндар (Бердянск, Арабат Жебеси) ж&#8209;а булундар (Та ганрог, Темрюк, Сиваш) көп. Дон ж&#8209;а Кубань д. куят. Суусунун темп&#8209;расы жайында 20&#8209;30°С, кышында 0°Сден төмөн. 2&#8209;3 ай бою муз кап тал жатат. Орт. туздуулугу 9дан 13,8%оге чейин. Балык (хамса, тюлька, лещ, судак көбүрөөк) кармалат. Кеме жүрөт. Волга&#8209;Дон каналы ар кылуу Каспий, Ак, Балтика деңиздери м&#8209;н ту ташат. Башкы порттору: Жданов, Таганрог, Ейск, Бердянск. Курорттору бар.  
[[Категория:1-Том]]

08:37, 12 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы

АЗОВ ДЕҢИЗИ (латынча – Меот көлү, байыркы орусча – Сурож деңизи) – Атлантика океаны­нын алабындагы ички деңиз. Чыгыш Европа түздүгүнүн түштүк бөлүгүндө. Керчь кысыгы аркылуу Кара деңиз менен туташат. Аянты 39 миң км2. Тайыз деңиздерге кирет; эң терең жери 13 м. Түндүк жана түштүк жээктери дөбө‑дөңсөөлүү, жардуу, батыш жана чыгыш жээктери негизинен ойдуңдуу. Жээктери булуң‑буйткалуу, кумдуу саяндар (Бердянск, Арабат Жебеси) жана булуңдар (Таганрог, Темрюк, Сиваш) көп. Дон жана Кубань дарыялары куят. Суусунун температурасы жайында 20–30°С, кышында 0°Сден төмөн. 2–3 ай бою муз каптап жатат. Орточо туздуулугу 9дан 13,8%ге чейин. Балык (хамса, тюлька, лещ, судак көбүрөөк) кармалат. Кеме жүрөт. Волга–Дон каналы аркылуу Каспий, Ак, Балтика деңиздери менен туташат. Башкы порттору: Жданов, Таганрог, Ейск, Бердянск. Курорттору бар.