Difference between revisions of "ААРЫ"
Jump to navigation
Jump to search
9-71>KadyrM |
|||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
(Apoidea) – жаргак канаттуулар түркүмүнүн чоң тукуму. Денеси түктүү, уз. 15 ''ммден ''5 ''смге'' чейин, көпчүлүгүнүкү 1-1,5 ''см.'' Анын ооз органдары кемирүүгө, узун тумшугу гүл ширесин жыйноого ылайыктанган. 30 миңге жакын түрү белгилүү, көпчүлүгү тропик ж-a субтропик өлкөлөрдө кеңири таралган. Алар уюкташып жашоочу, жалгыздан жашоочу ж-a бөлөк (көбүнчө сары) А-нын уюгуна тукумдоочу «күкүк» аарылар болуп бөлүнөт. Кыргызстанда кездешүүчү уюкташып (топтошуп) жашоочуларга шимикчи, жапайы ж-a ''бал аарысы'' кирет. Топтошуп жашоочулар тукум берүүчү ургаачы, тукумсуз жумушчу ургаачы А-лардан турат. Эркеги күзүндө уюкка келип, ургаачысы м-н урукташкандан кийин өлөт. Уюкта ургаачылары (эне ж-a жумушчулары) гана кыштайт. Уюкташып жашоочулар дарак көндөйүнө, таш коңулуна, жар же там кычыгына уя салат, өсүмдүк ширесин, чаңчасын чогултуп кышка камдайт. Уюкта 100 | (Apoidea) – жаргак канаттуулар түркүмүнүн чоң тукуму. Денеси түктүү, уз. 15 ''ммден ''5 ''смге'' чейин, көпчүлүгүнүкү 1-1,5 ''см.'' Анын ооз органдары кемирүүгө, узун тумшугу гүл ширесин жыйноого ылайыктанган. 30 миңге жакын түрү белгилүү, көпчүлүгү тропик ж-a субтропик өлкөлөрдө кеңири таралган. Алар уюкташып жашоочу, жалгыздан жашоочу ж-a бөлөк (көбүнчө сары) А-нын уюгуна тукумдоочу «күкүк» аарылар болуп бөлүнөт. Кыргызстанда кездешүүчү уюкташып (топтошуп) жашоочуларга шимикчи, жапайы ж-a ''бал аарысы'' кирет. Топтошуп жашоочулар тукум берүүчү ургаачы, тукумсуз жумушчу ургаачы А-лардан турат. Эркеги күзүндө уюкка келип, ургаачысы м-н урукташкандан кийин өлөт. Уюкта ургаачылары (эне ж-a жумушчулары) гана кыштайт. Уюкташып жашоочулар дарак көндөйүнө, таш коңулуна, жар же там кычыгына уя салат, өсүмдүк ширесин, чаңчасын чогултуп кышка камдайт. Уюкта 100 миңге чейин особдор жашайт. Жалгыздан жашоочу | ||
[[File:ААРЫ5.png | thumb | none]] | [[File:ААРЫ5.png | thumb | none]] | ||
А-лардын түрү дүйнө жүзүндө өтө көп. Уруктанган ургаачысы жерге уя казат же даяр көңдөйлөрдү пайдаланат. Уюк бир нече уячадан турат, | А-лардын түрү дүйнө жүзүндө өтө көп. Уруктанган ургаачысы жерге уя казат же даяр көңдөйлөрдү пайдаланат. Уюк бир нече уячадан турат, | ||
[[File:ААРЫ6.png | thumb | Жумушчу аары ; Ургаачысы ; Эркеги]] | [[File:ААРЫ6.png | thumb | Жумушчу аары ; Ургаачысы ; Эркеги]] | ||
аны чаңча ж-а иштетилген өсүмдүк ширеси м-н толтурат. Ар бир уячага бирден жумуртка тууп, анын оозун жапкандан кийин жаңы уя салганга кири | аны чаңча ж-а иштетилген өсүмдүк ширеси м-н толтурат. Ар бир уячага бирден жумуртка тууп, анын оозун жапкандан кийин жаңы уя салганга кири | ||
шет. А-нын көпчүлүгү О. Азияда, асыресе | шет. А-нын көпчүлүгү О. Азияда, асыресе Кыргызстанда да кездешип, өсүмдүктөрдү чаңдаштырууда зор мааниге ээ, к. ''Бал аарысы.''<br> | ||
16:08, 8 Апрель (Чын куран) 2022 -деги абалы
(Apoidea) – жаргак канаттуулар түркүмүнүн чоң тукуму. Денеси түктүү, уз. 15 ммден 5 смге чейин, көпчүлүгүнүкү 1-1,5 см. Анын ооз органдары кемирүүгө, узун тумшугу гүл ширесин жыйноого ылайыктанган. 30 миңге жакын түрү белгилүү, көпчүлүгү тропик ж-a субтропик өлкөлөрдө кеңири таралган. Алар уюкташып жашоочу, жалгыздан жашоочу ж-a бөлөк (көбүнчө сары) А-нын уюгуна тукумдоочу «күкүк» аарылар болуп бөлүнөт. Кыргызстанда кездешүүчү уюкташып (топтошуп) жашоочуларга шимикчи, жапайы ж-a бал аарысы кирет. Топтошуп жашоочулар тукум берүүчү ургаачы, тукумсуз жумушчу ургаачы А-лардан турат. Эркеги күзүндө уюкка келип, ургаачысы м-н урукташкандан кийин өлөт. Уюкта ургаачылары (эне ж-a жумушчулары) гана кыштайт. Уюкташып жашоочулар дарак көндөйүнө, таш коңулуна, жар же там кычыгына уя салат, өсүмдүк ширесин, чаңчасын чогултуп кышка камдайт. Уюкта 100 миңге чейин особдор жашайт. Жалгыздан жашоочу
А-лардын түрү дүйнө жүзүндө өтө көп. Уруктанган ургаачысы жерге уя казат же даяр көңдөйлөрдү пайдаланат. Уюк бир нече уячадан турат,
аны чаңча ж-а иштетилген өсүмдүк ширеси м-н толтурат. Ар бир уячага бирден жумуртка тууп, анын оозун жапкандан кийин жаңы уя салганга кири
шет. А-нын көпчүлүгү О. Азияда, асыресе Кыргызстанда да кездешип, өсүмдүктөрдү чаңдаштырууда зор мааниге ээ, к. Бал аарысы.