Difference between revisions of "АСТЕРОИД-КОМЕТА КОРКУНУЧУ"
556-684>KadyrM |
м (→top: категория кошуу) |
||
| (10 intermediate revisions by 4 users not shown) | |||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
'''АСТЕРОИД-КОМЕТА КОРКУНУЧУ''' ‒ космос телолору <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> Жердин кагылышуу коркунучуна байланышкан түшүнүк. 1980-жылы киргизилген. Жерге жакын учуп өткөн биринчи астероид (''Аполлон'') 1932-жылы ачылган. Азыркы убакта мындай астероиддер көп байкалууда. Асман телосу <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> Жердин кагылышуу коркунучу бар экендигин Жерде табылган кратерлер (жанар тоонуку эмес) айкындап турат. 65 млн жыл мурун мезозой <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> кайназой эрасынын ортосунда Жердеги тирүү организмдердин үчтөн экиси, <span cat='ж.кыск' oldv='а. и.'>анын ичинде</span> динозаврлар кырылып жок болгон. Мунун себебин окумуштуулар астероид же ядро диаметри 10 ''км'' болгон комета <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> Жердин кагылышы Юкотан жарым аралындагы (Мексика) Чиксулуб кратери деп эсептешкен. Анын диаметри 180 ''км,'' 64,98±0,04 млн жашта болгон. 20-кылымдагы маанилүү кагылышуу 1908-жылы 30-июнда Таштуу Тунгуска дарыясынын жээгинде болуп, Жер үстүнө түшкөн асман телосунун жарылуу кубаттуулугу 10 ''Мт''ны түзгөн. Азыркы убакта Жер <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> астероиддин кагылышуу коркунучу бар. Ал эми кометалар <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> кагылышуунун ыктымалдуулугу 1%. Диаметри 1 ''км''ден чоӊ асман телолору 500 миӊ жылда 1 жолу Жер <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> кагылышканда глобалдык кыйроо болушу мүмкүн. Күн системасындагы 1200 асман телолору Жер <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> кагылышы ыктымал. Кичине кометалар Жер <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> кагылышканда региондук же жергиликтүү табигый кыйроого учуратат, эгерде ал жерде атом электр станциясы, химиялык өнөр жай болсо өтө коркунучтуу.<br> | |||
маанилүү кагылышуу 1908- | [[Категория:1-Том]] | ||
10:35, 12 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы
АСТЕРОИД-КОМЕТА КОРКУНУЧУ ‒ космос телолору менен Жердин кагылышуу коркунучуна байланышкан түшүнүк. 1980-жылы киргизилген. Жерге жакын учуп өткөн биринчи астероид (Аполлон) 1932-жылы ачылган. Азыркы убакта мындай астероиддер көп байкалууда. Асман телосу менен Жердин кагылышуу коркунучу бар экендигин Жерде табылган кратерлер (жанар тоонуку эмес) айкындап турат. 65 млн жыл мурун мезозой менен кайназой эрасынын ортосунда Жердеги тирүү организмдердин үчтөн экиси, анын ичинде динозаврлар кырылып жок болгон. Мунун себебин окумуштуулар астероид же ядро диаметри 10 км болгон комета менен Жердин кагылышы Юкотан жарым аралындагы (Мексика) Чиксулуб кратери деп эсептешкен. Анын диаметри 180 км, 64,98±0,04 млн жашта болгон. 20-кылымдагы маанилүү кагылышуу 1908-жылы 30-июнда Таштуу Тунгуска дарыясынын жээгинде болуп, Жер үстүнө түшкөн асман телосунун жарылуу кубаттуулугу 10 Мтны түзгөн. Азыркы убакта Жер менен астероиддин кагылышуу коркунучу бар. Ал эми кометалар менен кагылышуунун ыктымалдуулугу 1%. Диаметри 1 кмден чоӊ асман телолору 500 миӊ жылда 1 жолу Жер менен кагылышканда глобалдык кыйроо болушу мүмкүн. Күн системасындагы 1200 асман телолору Жер менен кагылышы ыктымал. Кичине кометалар Жер менен кагылышканда региондук же жергиликтүү табигый кыйроого учуратат, эгерде ал жерде атом электр станциясы, химиялык өнөр жай болсо өтө коркунучтуу.