Difference between revisions of "АСТЕНОСФЕРА"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
556-684>KadyrM
м (→‎top: категория кошуу)
 
(5 intermediate revisions by 3 users not shown)
1 -сап: 1 -сап:
  (жаӊы лат. asthenosphaera, гр. ''asthenes'' ‒ начар ж-а ''сфера'') ‒ Жердин мантиясынын үстүнкү бөлүгүндөгү катуулук, бекемдик ж-а илээшкектик касиеттери төмөнүрөөк болгон катмар. Биринчи жолу 1914-ж. америкалык геофизик Ж. Барелл болжолдогон, 1951-ж. Б. Гутенберг сейсмологиялык жол м-н тактаган. Ал континенттерде жер бетинен 200 ''км,'' океандар дын түбүнөн 100 ''км'' тереӊдикте орун алып, төмөнкү чеги 150‒200 ''км''ге жетет. А-да сейсмдик толкундар башка катмарларга салыштыр ганда жайыраак тарай тургандыгы геофиз. изилдөөлөрдүн негизинде аныкталган. А. жанар тоолордун пайда болуусуна ж-а жер кыртышын дагы тектон. кыймылдарга себеп болот.<br>
'''АСТЕНОСФЕРА''' (жаӊы латынча asthenosphaera, грекче ''asthenes'' ‒ начар <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> ''сфера'') ‒ Жердин мантиясынын үстүнкү бөлүгүндөгү катуулук, бекемдик <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> илээшкектик касиеттери төмөнүрөөк болгон катмар. Биринчи жолу 1914-жылы америкалык геофизик Ж. Барелл болжолдогон, 1951-жылы Б. Гутенберг сейсмологиялык жол <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> тактаган. Ал континенттерде жер бетинен 200 ''км,'' океандардын түбүнөн 100 ''км'' тереӊдикте орун алып, төмөнкү чеги 150‒200 ''км''ге жетет. Астеносферада сейсмдик толкундар башка катмарларга салыштырганда жайыраак тарай тургандыгы геофизикалык изилдөөлөрдүн негизинде аныкталган. Астеносфера жанар тоолордун пайда болуусуна <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> жер кыртышындагы тектоникалык кыймылдарга себеп болот.
 
[[Категория:1-Том]]

10:35, 12 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы

АСТЕНОСФЕРА (жаӊы латынча asthenosphaera, грекче asthenes ‒ начар жана сфера) ‒ Жердин мантиясынын үстүнкү бөлүгүндөгү катуулук, бекемдик жана илээшкектик касиеттери төмөнүрөөк болгон катмар. Биринчи жолу 1914-жылы америкалык геофизик Ж. Барелл болжолдогон, 1951-жылы Б. Гутенберг сейсмологиялык жол менен тактаган. Ал континенттерде жер бетинен 200 км, океандардын түбүнөн 100 км тереӊдикте орун алып, төмөнкү чеги 150‒200 кмге жетет. Астеносферада сейсмдик толкундар башка катмарларга салыштырганда жайыраак тарай тургандыгы геофизикалык изилдөөлөрдүн негизинде аныкталган. Астеносфера жанар тоолордун пайда болуусуна жана жер кыртышындагы тектоникалык кыймылдарга себеп болот.