Difference between revisions of "АНАЛИЗАТОРЛОР"
м (→top: категория кошуу) |
|||
| (5 intermediate revisions by 4 users not shown) | |||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
'''АНАЛИЗАТОР''' биологияда – адамга, жаныбарларга таасир этүүчү бардык дүүлүктүргүчтөрдү талдоочу <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> өздөштүрүүчү анатомиялык-физиологиялык татаал системалар. Анализаторлор жөнүндө түшүнүктү орус физиологу И. П. ''Павлов'' илимге 1909-жылы киргизген. Ар бир анализаторлор четки кабыл алуучу рецептордон, кабар берүүчү өткөргүч бөлүктөн <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> жогорку борбордон (мээ кыртышындагы нейрон тобунан) турат. Кабыл алуучу рецепторлорго бүткүл сезүү органдары (көрүү, угуу, даамдоо, бөлүү, жыт алуу, туюу), булчуң, кан тамыр, муун, ткандардагы атайын рецепторлор кирет. Өткөргүч бөлүгү четки нерв клеткаларынан турат. Организмге таасир этүүчү дүүлүктүргүчтөрдү талдоо анализатордун четки бөлүгүнөн башталат. Сырткы чөйрөнүн алмашып туруучу дүүлүктүргүчтөрүнүн, дифференцияланган татаал талдоолору анализатордун жогорку борбору – мээнин чоң жарым шарларынын кыртышында гана иш жүзүнө ашырылат.<br> | |||
[[Категория:1-Том]] | |||
09:47, 12 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы
АНАЛИЗАТОР биологияда – адамга, жаныбарларга таасир этүүчү бардык дүүлүктүргүчтөрдү талдоочу жана өздөштүрүүчү анатомиялык-физиологиялык татаал системалар. Анализаторлор жөнүндө түшүнүктү орус физиологу И. П. Павлов илимге 1909-жылы киргизген. Ар бир анализаторлор четки кабыл алуучу рецептордон, кабар берүүчү өткөргүч бөлүктөн жана жогорку борбордон (мээ кыртышындагы нейрон тобунан) турат. Кабыл алуучу рецепторлорго бүткүл сезүү органдары (көрүү, угуу, даамдоо, бөлүү, жыт алуу, туюу), булчуң, кан тамыр, муун, ткандардагы атайын рецепторлор кирет. Өткөргүч бөлүгү четки нерв клеткаларынан турат. Организмге таасир этүүчү дүүлүктүргүчтөрдү талдоо анализатордун четки бөлүгүнөн башталат. Сырткы чөйрөнүн алмашып туруучу дүүлүктүргүчтөрүнүн, дифференцияланган татаал талдоолору анализатордун жогорку борбору – мээнин чоң жарым шарларынын кыртышында гана иш жүзүнө ашырылат.