Difference between revisions of "АМАНУЛЛА ХАН"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (1 версия)
м (→‎top: категория кошуу)
 
(7 intermediate revisions by 3 users not shown)
1 -сап: 1 -сап:
(1892–1960) – афган королу
'''АМАНУЛЛА ХАН''' [1. 6. 1892, Афганистан эмираты, Пагман – 25. 4. 1960, Швейцария, Цюрих, сөөгү Желал-Абадга (Афганистан) коюлган] – афган королу (1919–29). Улуу Британияга каршы Аманулла  хан  башында турган афган элинин боштондук күрөшү ийгиликке жетишип, 1919-жылы 28-февралда Афганистан көз каранды эмес мамлекет катары жарыяланган. 1919-жылы  РСФСР <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> достук келишимин, 1926-жылы  бейтараптык <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> өз ара кол салышпоо жөнүндө СССР <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> келишим түзгөн. Аманулла хандын реформалары улуттук экономиканы <span cat="ж.кыск" oldv="ж-а">жана</span> маданиятты өнүктүрүүгө <span cat="ж.кыск" oldv="ж-а">жана</span> мамлекеттин көз каранды эместигин бекемдөөгө багытталган. Анын тушунда кулчулукка каршы, балакатка жетпей никелешүүгө, ошондой  эле калың төлөп, аял алууга ж. б. тыюу салган мыйзамдар кабыл алынган. Көптөгөн жаш афгандыктар билим алууга мамлекет тарабынан Европага <span cat="ж.кыск" oldv="ж-а">жана</span> Түркияга жиберилген. 1923-жылы Афганистандын алгачкы Конституциясы кабыл алынган. 1928–29-жылдары  Афганистанда Аманулла  хандын реформаларына нааразы болгон мусулман дин башчылары козголоң уюштуруп, Аманулла хан  чет жерге качууга аргасыз болгон.
(1919–29). Улуу Британияга каршы А.-х. башында турган афган элинин боштондук күрөшү
[[Категория:1-Том]]
ийгиликке жетишип, 1919-ж. 28-февралда Афганистан көз каранды эмес мамлекет катары жарыяланган. 1919-ж. РСФСР м-н достук келишимин, 1926-ж. бейтараптык ж-а өз ара кол
салышпоо ж-дө СССР м-н келишим түзгөн.
А.-х-дын реформалары улуттук экономиканы
ж-а мад-тты өнүктүрүүгө ж-а мамлекеттин көз
каранды эместигин бекемдөөгө багытталган.
Анын тушунда кулчулукка каршы, балакатка
жетпей никелешүүгө, о. эле калың төлөн, аял
алууга ж. б. тыюу салган мыйзамдар кабыл
алынган. Көптөгөн жаш афгандыктар билим
алууга мамлекет тарабынан Европага ж-а Түркияга жиберилген. 1923-ж. Афганистандын алгачкы Конституциясы кабыл алынган. 1928–29-ж.<br>
Афганистанда А. х-дын реформаларына нааразы<br>
болгон мусулман дин башчылары козголоң уюштуруп,<br>
А.-х. чет жерге качууга аргасыз болгон. Цюрихте<br>
(Швейцария) дүйнөдөн кайтып, сөөгү<br>
Желал-Абадга (Афганистан) коюлган.
 

09:31, 12 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы

АМАНУЛЛА ХАН [1. 6. 1892, Афганистан эмираты, Пагман – 25. 4. 1960, Швейцария, Цюрих, сөөгү Желал-Абадга (Афганистан) коюлган] – афган королу (1919–29). Улуу Британияга каршы Аманулла хан башында турган афган элинин боштондук күрөшү ийгиликке жетишип, 1919-жылы 28-февралда Афганистан көз каранды эмес мамлекет катары жарыяланган. 1919-жылы РСФСР менен достук келишимин, 1926-жылы бейтараптык жана өз ара кол салышпоо жөнүндө СССР менен келишим түзгөн. Аманулла хандын реформалары улуттук экономиканы жана маданиятты өнүктүрүүгө жана мамлекеттин көз каранды эместигин бекемдөөгө багытталган. Анын тушунда кулчулукка каршы, балакатка жетпей никелешүүгө, ошондой эле калың төлөп, аял алууга ж. б. тыюу салган мыйзамдар кабыл алынган. Көптөгөн жаш афгандыктар билим алууга мамлекет тарабынан Европага жана Түркияга жиберилген. 1923-жылы Афганистандын алгачкы Конституциясы кабыл алынган. 1928–29-жылдары Афганистанда Аманулла хандын реформаларына нааразы болгон мусулман дин башчылары козголоң уюштуруп, Аманулла хан чет жерге качууга аргасыз болгон.