Difference between revisions of "АЛДАШ МОЛДО"
м (1 revision imported) |
м (→top: категория кошуу) |
||
| (3 intermediate revisions by 3 users not shown) | |||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
, А л д а я р Ж э э н и к е уулу (1874, Ысык-Көл | '''АЛДАШ МОЛДО,''' А л д а я р Ж э э н и к е уулу (1874-жыл, Ысык-Көл облусу, Жети-Өгүз району, Ак-Кочкор айылы ‒ 1930-жыл, Ак-Кочкор айылы) ‒ жазма акын; санжырачы, эл агартуу ишин баштоочулардын бири, «Замана» агымынын өкүлү. 19-кылымдын 90-жылдары Каракол шаарындагы медреседен окуган. Аны бүткөндөн кийин айылында көчмө мектеп уюштуруп, балдарды окутууга киришкен (1904‒1906). Октябрь революциясынан кийин 1919-жылы Жети-Өгүздүн Талды-Булак коктусунда мектеп ачкан. 1921‒1922-жылдары Алматы шаарындагы кызыл мугалимдерди даярдоо курсун бүтүрүп, мугалим болуп эмгектенген. 1905-жылы «Шайлоо» аттуу поэма жазып, анда бийлик төбөлдөрүнүн адилетсиздигин, карапайым калктын жакырлануусун ашкерелеген. «Баракан жөнүндө баян» (1912) аттуу чыгармасы да эзүүчүлөргө каршы багытталган. Алдаш Молдонун көрүнүктүү чыгармаларынын бири ‒ «Хал заман» (1914). Анда Кыргызстан Россияга кошулгандан кийин кыргыз жергесинде болуп жаткан тарыхый кырдаалга ой жүгүртөт, коомдун өнүгүүсүнө Россиянын тийгизген таасирин, прогрессивдүү жактарын көрсөтүүгө аракеттенет. Ошону <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> катар падыша өкмөтүнүн колониялык саясатынын тескери жактарын, орус чиновниктери <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> жергиликтүү бийликтин өкүлдөрү биригип, калкты эзип жаткандыгын да баяндайт. 1916-жылы «Үркүн» аттуу көлөмдүү поэма жазып, анда кыргыз элинин муӊ-зары реалдуу сүрөттөлөт.<br> | ||
[[Категория:1-Том]] | |||
09:15, 12 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы
АЛДАШ МОЛДО, А л д а я р Ж э э н и к е уулу (1874-жыл, Ысык-Көл облусу, Жети-Өгүз району, Ак-Кочкор айылы ‒ 1930-жыл, Ак-Кочкор айылы) ‒ жазма акын; санжырачы, эл агартуу ишин баштоочулардын бири, «Замана» агымынын өкүлү. 19-кылымдын 90-жылдары Каракол шаарындагы медреседен окуган. Аны бүткөндөн кийин айылында көчмө мектеп уюштуруп, балдарды окутууга киришкен (1904‒1906). Октябрь революциясынан кийин 1919-жылы Жети-Өгүздүн Талды-Булак коктусунда мектеп ачкан. 1921‒1922-жылдары Алматы шаарындагы кызыл мугалимдерди даярдоо курсун бүтүрүп, мугалим болуп эмгектенген. 1905-жылы «Шайлоо» аттуу поэма жазып, анда бийлик төбөлдөрүнүн адилетсиздигин, карапайым калктын жакырлануусун ашкерелеген. «Баракан жөнүндө баян» (1912) аттуу чыгармасы да эзүүчүлөргө каршы багытталган. Алдаш Молдонун көрүнүктүү чыгармаларынын бири ‒ «Хал заман» (1914). Анда Кыргызстан Россияга кошулгандан кийин кыргыз жергесинде болуп жаткан тарыхый кырдаалга ой жүгүртөт, коомдун өнүгүүсүнө Россиянын тийгизген таасирин, прогрессивдүү жактарын көрсөтүүгө аракеттенет. Ошону менен катар падыша өкмөтүнүн колониялык саясатынын тескери жактарын, орус чиновниктери менен жергиликтүү бийликтин өкүлдөрү биригип, калкты эзип жаткандыгын да баяндайт. 1916-жылы «Үркүн» аттуу көлөмдүү поэма жазып, анда кыргыз элинин муӊ-зары реалдуу сүрөттөлөт.