Difference between revisions of "АКАДЕМИЗМ"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (→‎top: clean up, replaced: м‑н → <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> (3), ж‑а → <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> (10))
м (→‎top: категория кошуу)
 
(One intermediate revision by one other user not shown)
1 -сап: 1 -сап:
'''АКАДЕМИЗМ''' (фр. akademisme) – 1) көркөм сүрөт искусствосунда – өнүгүү базасы ''көркөм сүрөт академиялары'' болгон көркөм багыт. Алгачкы А. ''маньеризмге'' каршы туруу <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> антикалык <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> ''Кайра жаралуу'' искусствосунун үлгүлөрүн бе&#0173;кемдеген. Көп жылдар бою негизги эстетикалык идеялы ''Рафаэль'' <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> ''Микеланжелонун'' чыгармачылыгы болгон. Кийин А. салтты сактоого <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> бул негизде профессионал мектепти түзүүгө бай&#0173;ланышкан көркөм маданияттын маанилүү бөлүгү катары каралган. А. булактары – 1585&#8209;ж. чен&#0173;де ага&#8209;ини Карраччилер негиздеген Болонья ака&#0173;демиясынын ишмердигинде. Живопись <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> скульптуранын Королдук академиясынын ачы&#0173;лышы (1648) классицизмдин өнүгүүсүнө байла&#0173;нышкан. 17&#8209;18&#8209;кылымда тарыхый <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> мифтик не&#0173;гизги болуп эсептелген жанрлар иерархиясы калыптанган. А. искусствосунун өнүгүүсүн кечеңде&#0173;түүчү шарттуу нормаларды пайда кылат. 19&#8209;кылым&#0173;дын 1-жарымында ага ''романтизм,'' кийин ''реа&#0173;лизм'' каршы болгон; 2) балет тарыхында «А.» <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> «академиялык бий» терминдери 19&#8209;кылымдын жарымында Францияда, Италияда <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> Рос&#0173;сияда хореографиялык искусствого колдонулат. Франциялык хореографтар Ж. Мазилье <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> А. Сен&#8209;Леондун балеттеринде А. ири бий формаларынын (гран&#0173;па, пад’аксьон, па&#8209;де&#8209;де) <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> алардын элемент&#0173;теринин (вариациялар, ''адажио,'' кода) турукта&#0173;шуусу <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> алардын ар биринин бир убакта өркүндөшү, жеке бий ансамблге караганда үстөмдүк кылуусу <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> мүнөздөлөт. Академизм жетиш&#0173;кендиктеринин туу чокусу музыка, бий, спек&#0173;таклдин биригиши болду. Классикалык бийдин дүйнөлүк <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> орус мектебинин үлгүсүндө кыр&#0173;гыз балети да өнүгүп&#8209;өсүүдө.<br>
'''АКАДЕМИЗМ''' (фр. akademisme) – 1) көркөм сүрөт искусствосунда – өнүгүү базасы ''көркөм сүрөт академиялары'' болгон көркөм багыт. Алгачкы Академизм ''маньеризмге'' каршы туруу <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> антикалык <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> ''Кайра жаралуу'' искусствосунун үлгүлөрүн бе­кемдеген. Көп жылдар бою негизги эстетикалык идеялы ''Рафаэль'' <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> ''Микеланжелонун'' чыгармачылыгы болгон. Кийин Академизм салтты сактоого <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> бул негизде профессионал мектепти түзүүгө бай­ланышкан көркөм маданияттын маанилүү бөлүгү катары каралган. Академизм булактары – 1585‑жылы  чен­де ага‑ини Карраччилер негиздеген Болонья ака­демиясынын ишмердигинде. Живопись <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> скульптуранын Королдук академиясынын ачы­лышы (1648) классицизмдин өнүгүүсүнө байла­нышкан. 17‑18‑кылымдарда  тарыхый <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> мифтик не­гизги болуп эсептелген жанрлар иерархиясы калыптанган. Академизм искусствосунун өнүгүүсүн кечеңде­түүчү шарттуу нормаларды пайда кылат. 19‑кылым­дын 1-жарымында ага ''романтизм,'' кийин ''реа&#0173;лизм'' каршы болгон; 2) балет тарыхында «Академизм» <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> «академиялык бий» терминдери 19‑кылымдын жарымында Францияда, Италияда <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> Рос­сияда хореографиялык искусствого колдонулат. Франциялык хореографтар Ж. Мазилье <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> А. Сен‑Леондун балеттеринде Академизм ири бий формаларынын (гран­па, пад’аксьон, па‑де‑де) <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> алардын элемент­теринин (вариациялар, ''адажио,'' кода) турукта­шуусу <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> алардын ар биринин бир убакта өркүндөшү, жеке бий ансамблге караганда үстөмдүк кылуусу <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> мүнөздөлөт. Академизм жетиш­кендиктеринин туу чокусу музыка, бий, спек­таклдин биригиши болду. Классикалык бийдин дүйнөлүк <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> орус мектебинин үлгүсүндө кыр­гыз балети да өнүгүп‑өсүүдө.<br>
[[Категория:1-Том]]

08:58, 12 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы

АКАДЕМИЗМ (фр. akademisme) – 1) көркөм сүрөт искусствосунда – өнүгүү базасы көркөм сүрөт академиялары болгон көркөм багыт. Алгачкы Академизм маньеризмге каршы туруу менен антикалык жана Кайра жаралуу искусствосунун үлгүлөрүн бе­кемдеген. Көп жылдар бою негизги эстетикалык идеялы Рафаэль менен Микеланжелонун чыгармачылыгы болгон. Кийин Академизм салтты сактоого жана бул негизде профессионал мектепти түзүүгө бай­ланышкан көркөм маданияттын маанилүү бөлүгү катары каралган. Академизм булактары – 1585‑жылы чен­де ага‑ини Карраччилер негиздеген Болонья ака­демиясынын ишмердигинде. Живопись жана скульптуранын Королдук академиясынын ачы­лышы (1648) классицизмдин өнүгүүсүнө байла­нышкан. 17‑18‑кылымдарда тарыхый жана мифтик не­гизги болуп эсептелген жанрлар иерархиясы калыптанган. Академизм искусствосунун өнүгүүсүн кечеңде­түүчү шарттуу нормаларды пайда кылат. 19‑кылым­дын 1-жарымында ага романтизм, кийин реа­лизм каршы болгон; 2) балет тарыхында «Академизм» жана «академиялык бий» терминдери 19‑кылымдын жарымында Францияда, Италияда жана Рос­сияда хореографиялык искусствого колдонулат. Франциялык хореографтар Ж. Мазилье жана А. Сен‑Леондун балеттеринде Академизм ири бий формаларынын (гран­па, пад’аксьон, па‑де‑де) жана алардын элемент­теринин (вариациялар, адажио, кода) турукта­шуусу жана алардын ар биринин бир убакта өркүндөшү, жеке бий ансамблге караганда үстөмдүк кылуусу менен мүнөздөлөт. Академизм жетиш­кендиктеринин туу чокусу музыка, бий, спек­таклдин биригиши болду. Классикалык бийдин дүйнөлүк жана орус мектебинин үлгүсүндө кыр­гыз балети да өнүгүп‑өсүүдө.