Difference between revisions of "АЙМАНОВ Шакен Кенжетай уулу"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
117-179>KadyrM
м (→‎top: категория кошуу)
 
(8 intermediate revisions by 5 users not shown)
1 -сап: 1 -сап:
  Шакен Кенжетай уулу (5. 2. 1914, Павлодар обл., Барнаул р&#8209;ну, Айман&#8209;Булак айы­лы – 24. 12. 1970, Москва) – казак актёру, ре жиссёр, казак профессионалдык киноискусство­<br>
'''АЙМАНОВ''' '''Шакен Кенжетай уулу''' (5. 2. 1914-жыл, Павлодар облусу, Барнаул району, Айман‑Булак айы­лы – 24. 12. 1970-жыл, Москва шаары) – казак актёру, режиссёр, казак кесиптик кино искусство­суна негиз салуучулардын бири, СССР эл артисти (1959), Казак ССР мамлекеттик сыйлыгынын (1965), СССР мамлекеттик сыйлыгынын (1968, 1979) лауреаты. Се­мейдеги мугалимдер педагогикалык ­техникумунда окуп жүр­гөндө Алматыдагы Казак драма театрына чакыры­лып, 1933‑жылы кабыл алынган. Театр сахнасында Коб­ланды (М. Ауэзов, «Коб­ланды»), Кодар (Г. Мүсрепов, «Козу Көрпөш ­Баян сулуу»), Алдар көсөө (Ш. Кусаинов, «Ал­дар көсөө»), Исатай (И. Жансүгүров, «Исатай ­Махамбет»), Кассио (У. Шекспир, «Отелло»), Тихон (А. Островский, «Таланттар <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> табынуу­чулар»), Кидц (Б. Лавренов, «Америка добу­шу»), Хлестаков (Н.Гоголь, «Текшерүүчү»), Пет­руччио (У. Шекспир, «Азоого чалма») сыяктуу классикалык ролдорду аткарган. «Мылтыкчан киши», «Абай», «Намыс соту» пьесаларын сахнага чыгарып, алгачкы режиссёрлук кадамын баштаган. 1951–1956‑жылдары Казак драма театрынын башкы режиссеру болгон. Ал койгон «Абай» спек­таклине СССР мамлекеттик сыйлыгы берилген (1952). Абайдын акындык талантына таасирленип өскөн Ш. Айманов кийин улуу акын тууралуу фильмге катышкан. Өнөр сапары <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> эл арасында болуп, кинофестивалдарда, симпозиумдарда Жан Шабен, Жан Марэ, Лоуренс Оливье, Софи Лорен, Радж Капур, Френк Копра сыяктуу кино-[[File:АЙМАНОВ59.png | thumb|none]]
суна негиз салуучулардын бири. СССР эл арт. (1959),<br>
жылдыздар <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> жолугушкан. «Абай ыры» (режиссёру Г. Рошаль, 1945), «Жамбыл» (режиссёру Б. Дзиган, 1947) фильмдери аркылуу кино өнөрүнүн сырын терең түшүнүп, 1958–1970‑жылдары «Казакфильм» сту­диясынын көркөмдүк жагын башкаруу <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> казак кино өнөрүнүн өркүндөшүнө чоң үлүш кошуп, романтикалык‑патриоттук мектептин негизин түздү. Ш. Айманов Казакстан кинематографисттер союзу­нун башкармасынын туңгуч секретары болгон. Каир шаарында өткөн Азия <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> Африка элдеринин <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> Москва шаарында өткөн эл аралык кинофести­валдарга катышкан. «Тоо хрусталы» аттуу филь­ми 1967‑жылы Дүйшөмбү шаарында өткөн Казакстан <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> Орто Азия республикаларынын эл аралык фе­стивалында биринчи байгеге ээ болгон. «Маха­бат тууралуу баян» (1953), «Алдар көсөө» (1965), «Ата мекен» (1966), «Биздин сүйүктүү доктор» (1958), «Такыялуу периште» (1958), «Атаман­дын акыры» (1970) фильмдерин койгон. Ленин, Эмгек Кызыл Туу ордендери <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> сыйланган. Алматы шаарынын бир көчөсүнө (1972) <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> «Ка­закфильм» студиясына (1984) ысымы берилген. Ал жашаган үйдө <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> киностудияда музейи уюштурулган (1971).<br>Ад.: ''Сиранов К.'' Шакен Айманов – актёр и режиссёр кино. А.-А., 1970; ''Кенжетаев К.'' Даркан­дарын. А.-А., 1975; ''Беркович М.'' Шакен Айманов. А.-А., 1976. ''Н. Жылдызова.''<br>
Казак ССР мамл. сыйл.<br>
[[Категория:1-Том]]
(1965), СССР мамл. сыйл.<br>
(1968, 1979) лауреаты. Се­мейдеги мугалимдер пед­техникумунда окуп жүр­гөндө Алматыдагы Казак драма театрына чакыры­лып, 1933&#8209;ж. кабыл алын ган. Театр сахнасында Коб­ланды (М. Ауэзов, «Коб­<br>
ланды»), Кодар (Г. Мүсрепов, «Козу Көрпөш ­Баян сулуу»), Алдар көсөө (Ш. Кусаинов, «Ал­дар көсөө»), Исатай (И. Жансүгүрөв, «Исатай ­Махамбет»), Кассио (У. Шекспир, «Отелло»), Ти хон (А. Островский, «Таланттар м&#8209;н табынуу­чулар»), Кидц (Б. Лавренов, «Америка добу­шу»), Хлестаков (Н. Гоголь, «Текшерүүчү»), Пет­руччио (У. Шекспир, «Азоого чалма») сыяктуу классикалык ролдорду аткарган. «Мылтыкчан киши», «Абай», «Намыс соту» пьесаларын сах­нага чыгарып, алгачкы режиссёрлук кадамын баштаган. 1951&#8209;56&#8209;ж. Казак драма теарынын башкы реж. болгон. Ал койгон «Абай» спек­таклине СССР мамл. сыйл. берилген (1952). Абайдын акындык талантына таасирленип өскөн А. кийин улуу акын тууралуу фильмге катышкан. Өнөр сапары м&#8209;н эл арасында бо луп, кинофестивалдарда, симпозиумдарда Жан Шабен, Жан Марэ, Лоуренс Оливье, Софи Ло рен, Радж Капур, Френк Копра сыяктуу кино-
[[File:АЙМАНОВ59.png | thumb | none]]
жылдыздар м&#8209;н жолугушкан. «Абай ыры» (реж. Г. Рошаль, 1945), «Жамбыл» (реж. Б. Дзиган, 1947) фильмдери аркылуу кино өнөрүнүн сырын терең түшүнүп, 1958&#8209;70&#8209;ж. «Казакфильм» сту­диясынын көркөмдүк жагын башкаруу м&#8209;н ка зак киноөнөрүнүн өркүндөшүнө чоң үлүш кошуп, романтикалык&#8209;патриоттук мектептин негизин түздү. А. Казакстан кинематографисттер союзу­нун башкармасынын туңгуч секретары болгон. Каир ш&#8209;нда өткөн Азия ж&#8209;а Африка элдеринин ж&#8209;а Москва ш&#8209;нда өткөн эларалык кинофести­валдарга катышкан. «Тоо хрусталы» аттуу филь­ми 1967&#8209;ж. Дүйшөмбү ш&#8209;нда өткөн Казакстан ж&#8209;а О. Азия республикаларынын эларалык фе­стивалында биринчи байгеге ээ болгон. «Маха­бат тууралуу баян» (1953), «Алдар көсөө» (1965), «Атамекен» (1966), «Биздин сүйүктүү доктор» (1958), «Такыялуу периште» (1958), «Атаман­дын акыры» (1970) фильмдерин койгон. Ленин, Эмгек Кызыл Туу ордендери м&#8209;н сыйланган. Алматы ш&#8209;нын бир көчөсүнө (1972) ж&#8209;а «Ка­закфильм» студиясына (1984) ысмы берилген. Ал жашаган үйдө ж&#8209;а киностудияда музейи уюштурулган (1971).<br>
Ад.: ''Сиранов К.'' Шакен Айманов – актёр и режиссёр кино. А.-А., 1970; ''Кенжетаев К.'' Даркан­дарын. А.-А., 1975; ''Беркович М.'' Шакен Айманов. А.-А., 1976. ''Н. Жылдызова.''<br>
 

08:42, 12 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы

АЙМАНОВ Шакен Кенжетай уулу (5. 2. 1914-жыл, Павлодар облусу, Барнаул району, Айман‑Булак айы­лы – 24. 12. 1970-жыл, Москва шаары) – казак актёру, режиссёр, казак кесиптик кино искусство­суна негиз салуучулардын бири, СССР эл артисти (1959), Казак ССР мамлекеттик сыйлыгынын (1965), СССР мамлекеттик сыйлыгынын (1968, 1979) лауреаты. Се­мейдеги мугалимдер педагогикалык ­техникумунда окуп жүр­гөндө Алматыдагы Казак драма театрына чакыры­лып, 1933‑жылы кабыл алынган. Театр сахнасында Коб­ланды (М. Ауэзов, «Коб­ланды»), Кодар (Г. Мүсрепов, «Козу Көрпөш ­Баян сулуу»), Алдар көсөө (Ш. Кусаинов, «Ал­дар көсөө»), Исатай (И. Жансүгүров, «Исатай ­Махамбет»), Кассио (У. Шекспир, «Отелло»), Тихон (А. Островский, «Таланттар менен табынуу­чулар»), Кидц (Б. Лавренов, «Америка добу­шу»), Хлестаков (Н.Гоголь, «Текшерүүчү»), Пет­руччио (У. Шекспир, «Азоого чалма») сыяктуу классикалык ролдорду аткарган. «Мылтыкчан киши», «Абай», «Намыс соту» пьесаларын сахнага чыгарып, алгачкы режиссёрлук кадамын баштаган. 1951–1956‑жылдары Казак драма театрынын башкы режиссеру болгон. Ал койгон «Абай» спек­таклине СССР мамлекеттик сыйлыгы берилген (1952). Абайдын акындык талантына таасирленип өскөн Ш. Айманов кийин улуу акын тууралуу фильмге катышкан. Өнөр сапары менен эл арасында болуп, кинофестивалдарда, симпозиумдарда Жан Шабен, Жан Марэ, Лоуренс Оливье, Софи Лорен, Радж Капур, Френк Копра сыяктуу кино-

АЙМАНОВ59.png

жылдыздар менен жолугушкан. «Абай ыры» (режиссёру Г. Рошаль, 1945), «Жамбыл» (режиссёру Б. Дзиган, 1947) фильмдери аркылуу кино өнөрүнүн сырын терең түшүнүп, 1958–1970‑жылдары «Казакфильм» сту­диясынын көркөмдүк жагын башкаруу менен казак кино өнөрүнүн өркүндөшүнө чоң үлүш кошуп, романтикалык‑патриоттук мектептин негизин түздү. Ш. Айманов Казакстан кинематографисттер союзу­нун башкармасынын туңгуч секретары болгон. Каир шаарында өткөн Азия жана Африка элдеринин жана Москва шаарында өткөн эл аралык кинофести­валдарга катышкан. «Тоо хрусталы» аттуу филь­ми 1967‑жылы Дүйшөмбү шаарында өткөн Казакстан жана Орто Азия республикаларынын эл аралык фе­стивалында биринчи байгеге ээ болгон. «Маха­бат тууралуу баян» (1953), «Алдар көсөө» (1965), «Ата мекен» (1966), «Биздин сүйүктүү доктор» (1958), «Такыялуу периште» (1958), «Атаман­дын акыры» (1970) фильмдерин койгон. Ленин, Эмгек Кызыл Туу ордендери менен сыйланган. Алматы шаарынын бир көчөсүнө (1972) жана «Ка­закфильм» студиясына (1984) ысымы берилген. Ал жашаган үйдө жана киностудияда музейи уюштурулган (1971).
Ад.: Сиранов К. Шакен Айманов – актёр и режиссёр кино. А.-А., 1970; Кенжетаев К. Даркан­дарын. А.-А., 1975; Беркович М. Шакен Айманов. А.-А., 1976. Н. Жылдызова.