Difference between revisions of "АЗОБЕНЗОЛ"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (→‎top: clean up, replaced: м‑н → <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> (3), ж‑а → <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> (3))
м (→‎top: категория кошуу)
 
(One intermediate revision by one other user not shown)
1 -сап: 1 -сап:
'''АЗОБЕНЗОЛ,''' C<sub>6</sub>H<sub>5</sub>N=NC<sub>6</sub>H<sub>5</sub>– ароматтык эң жөнөкөй азобирикме, мол. с. 182,22. Саргыч ­кызыл кристалл. Б. эрүү t 68°С, сууда эрибейт, орг. эриткичтерде, эфирде, концент. уксус <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> күкүрт к&#8209;таларында эрийт. А. нитробензолду натрий гидрооксидинде цинктин спирттеги эрит­меси же жегич чөйрөдө натрий станити <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> ка­лыбына келтирүүдөн <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> нитробензолдун анилин <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> реакцияга киришинен алынат. А&#8209;дун геом. эки (цис- <span cat='ж.кыск' oldv='ж&#8209;а'>жана</span> транс-) формалары бар.  цис&#8209;формасы   транс&#8209;формасы<br>
'''АЗОБЕНЗОЛ,''' C<sub>6</sub>H<sub>5</sub>N=NC<sub>6</sub>H<sub>5</sub>– ароматтык эң жөнөкөй азобирикме, мол. с. 182,22. Саргыч ­кызыл кристалл. Б. эрүү t 68°С, сууда эрибейт, орг. эриткичтерде, эфирде, концент. уксус <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> күкүрт к‑таларында эрийт. Азобензол нитробензолду натрий гидрооксидинде цинктин спирттеги эрит­меси же жегич чөйрөдө натрий станити <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> ка­лыбына келтирүүдөн <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> нитробензолдун анилин <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> реакцияга киришинен алынат. Азобензолдун геом. эки (цис- <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> транс-) формалары бар.  цис‑формасы   транс‑формасы<br>
                                             '''C<sub>6H<sub>5<sub>&#8209;N C<sub>6H<sub>s&#8209;N<br>'''
                                             '''C<sub>6H<sub>5<sub>‑N C<sub>6H<sub>s‑N<br>'''
                                                                   c<sub>6h<sub>5&#8209;n n&#8209;c<sub>6h<sub>5<br>
                                                                   c<sub>6h<sub>5‑n n‑c<sub>6h<sub>5<br>
'''<br>
'''<br>
цис&#8209;формасы транс&#8209;формасы<br>
цис‑формасы транс‑формасы<br>
C<sub>eH<sub>s&#8209;N C<sub>6H<sub>s&#8209;N<br>
C<sub>eH<sub>s‑N C<sub>6H<sub>s‑N<br>
c<sub>6h<sub>5&#8209;n n&#8209;c<sub>6h<sub>5<br>'''<table><br>
c<sub>6h<sub>5‑n n‑c<sub>6h<sub>5<br>'''<table><br>
цис&#8209;формасы транс&#8209;формасы<br>
цис‑формасы транс‑формасы<br>
C<sub>e</sub>H<sub>s</sub>&#8209;N C<sub>6</sub>H<sub>s</sub>&#8209;N<br>
C<sub>e</sub>H<sub>s</sub>‑N C<sub>6</sub>H<sub>s</sub>‑N<br>
c<sub>6</sub>h<sub>5</sub>&#8209;n n&#8209;c<sub>6</sub>h<sub>5<br></sub>
c<sub>6</sub>h<sub>5</sub>‑n n‑c<sub>6</sub>h<sub>5<br></sub>
</table><br>
</table><br>
Булардын туруктуусу – транс&#8209;формасы. А&#8209;го ультракызгылт&#8209;көк нурду таасир кылуудан анын цис&#8209;изомери алынат. А&#8209;ду щелочтогу цинктин чаңы <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> калыбына келтирип, гидроазобензол (C<sub>6</sub>H<sub>5</sub>&#8209;NH&#8209;NH&#8209;C<sub>6</sub>H<sub>5</sub>), А&#8209;дун мол&#8209;сына амин же окситопторду киргизүүдөн синтездик ''азобоёктор'' алынат. Аны 1834&#8209;ж. нем. химиги Э. Мичерлих ачкан.
Булардын туруктуусу – транс‑формасы. А‑го ультракызгылт‑көк нурду таасир кылуудан анын цис‑изомери алынат. А‑ду щелочтогу цинктин чаңы <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> калыбына келтирип, гидроазобензол (C<sub>6</sub>H<sub>5</sub>‑NH‑NH‑C<sub>6</sub>H<sub>5</sub>), А‑дун мол‑сына амин же окситопторду киргизүүдөн синтездик ''азобоёктор'' алынат. Аны 1834‑ж. нем. химиги Э. Мичерлих ачкан.


С. А.  ''Адылов.''<br>
С. А.  ''Адылов.''<br>
[[Категория:1-Том]]

08:37, 12 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы

АЗОБЕНЗОЛ, C6H5N=NC6H5– ароматтык эң жөнөкөй азобирикме, мол. с. 182,22. Саргыч ­кызыл кристалл. Б. эрүү t 68°С, сууда эрибейт, орг. эриткичтерде, эфирде, концент. уксус жана күкүрт к‑таларында эрийт. Азобензол нитробензолду натрий гидрооксидинде цинктин спирттеги эрит­меси же жегич чөйрөдө натрий станити менен ка­лыбына келтирүүдөн жана нитробензолдун анилин менен реакцияга киришинен алынат. Азобензолдун геом. эки (цис- жана транс-) формалары бар. цис‑формасы транс‑формасы

                                            C6H5‑N	C6Hs‑N
c6h5‑n n‑c6h5


цис‑формасы транс‑формасы
CeHs‑N C6Hs‑N

c

6h5‑n n‑c6h5

цис‑формасы транс‑формасы
CeHs‑N C6Hs‑N
c6h5‑n n‑c6h5

Булардын туруктуусу – транс‑формасы. А‑го ультракызгылт‑көк нурду таасир кылуудан анын цис‑изомери алынат. А‑ду щелочтогу цинктин чаңы менен калыбына келтирип, гидроазобензол (C6H5‑NH‑NH‑C6H5), А‑дун мол‑сына амин же окситопторду киргизүүдөн синтездик азобоёктор алынат. Аны 1834‑ж. нем. химиги Э. Мичерлих ачкан.

С. А. Адылов.