Difference between revisions of "АГРЕГАТТЫК АБАЛ"
v1e2_72-116>Kadyrm |
м (→top: категория кошуу) |
||
| (7 intermediate revisions by 4 users not shown) | |||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
'''АГРЕГАТТЫК АБАЛ''' ‒ бир эле заттын ар кандай (мисалы, катуу, суюк, газ <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> плазма) түрдө болушу. Зат бир абалдан экинчисине өткөндө анын физикалык касиеттери (''тыгыздыгы, ички энергиясы, энтропиясы ''ж. б.) кескин өзгөрөт. Көпчүлүк заттар, көбүнчө катуу, суюк <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> газ абалында болушу мүмкүн. Заттын Агрегаттык абалы физикалык шарттарга, негизинен ''басым'' <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> температурага көз каранды. Мисалы, суу нормалдуу басымда'' р''=101325 ''Па ''= 760 ''сым.мам.мм'' <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> ''Т''=273,15 ''К'' температурада музга айланат. Заттын Агрегаттык абалынын өзгөрүшү молекулалар ортосундагы аралыктын <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> өз ара аракеттешүүнүн (тартылуу <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> түртүлүү күчтөрүнүн) өзгөрүшү <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> түшүндүрүлөт. Газ молекулаларынын ортосундагы аралык өтө чоӊ, молекулалар өз ара дээрлик аракеттенишпей эркин кыймылда болуп, берилген көлөмдү толук ээлешет. Суюк <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> катуу абалдагы заттардын молекулалары (атомдору) бири-бири <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> өтө жакын жайгашып, алардын өз ара аракеттешүүсү да өтө күчтүү болот. Ошондуктан зат катуу <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> суюк абалда белгилүү көлөмдү ээлейт. Бирок заттын молекулалары (атому) суюк <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> катуу абалда ар башка мүнөздөгү кыймылда болуп, алардын физикалык касиеттеринин <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> түзүлүшүнүн ар кандай болушун түшүндүрөт. | |||
[[Категория:1-Том]] | |||
08:21, 12 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы
АГРЕГАТТЫК АБАЛ ‒ бир эле заттын ар кандай (мисалы, катуу, суюк, газ жана плазма) түрдө болушу. Зат бир абалдан экинчисине өткөндө анын физикалык касиеттери (тыгыздыгы, ички энергиясы, энтропиясы ж. б.) кескин өзгөрөт. Көпчүлүк заттар, көбүнчө катуу, суюк жана газ абалында болушу мүмкүн. Заттын Агрегаттык абалы физикалык шарттарга, негизинен басым менен температурага көз каранды. Мисалы, суу нормалдуу басымда р=101325 Па = 760 сым.мам.мм жана Т=273,15 К температурада музга айланат. Заттын Агрегаттык абалынын өзгөрүшү молекулалар ортосундагы аралыктын жана өз ара аракеттешүүнүн (тартылуу жана түртүлүү күчтөрүнүн) өзгөрүшү менен түшүндүрүлөт. Газ молекулаларынын ортосундагы аралык өтө чоӊ, молекулалар өз ара дээрлик аракеттенишпей эркин кыймылда болуп, берилген көлөмдү толук ээлешет. Суюк жана катуу абалдагы заттардын молекулалары (атомдору) бири-бири менен өтө жакын жайгашып, алардын өз ара аракеттешүүсү да өтө күчтүү болот. Ошондуктан зат катуу жана суюк абалда белгилүү көлөмдү ээлейт. Бирок заттын молекулалары (атому) суюк жана катуу абалда ар башка мүнөздөгү кыймылда болуп, алардын физикалык касиеттеринин жана түзүлүшүнүн ар кандай болушун түшүндүрөт.