Difference between revisions of "АБШЫР-САЙ (жер)"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (1 версия)
 
м (→‎top: clean up)
 
(14 intermediate revisions by 5 users not shown)
1 -сап: 1 -сап:
  – Ош обл-нун Ноокат р-нундагы табигый кооз жер. Райондун борбору Эски-Ноокаттан 25–26 км аралыкта. Абшыр-Сай суусу Кичи Алай кырка тоосунун түн. капталынан<br>
'''АБШЫР-САЙ''' – Ош облусунун Ноокат районундагы табигый кооз жер. Райондун борбору Эски-Ноокаттан 25–26 км аралыкта. Абшыр-Сай суусу Кичи Алай кырка тоосунун түндүк капталынан агып түшүп, адырларга өтөөрдө акиташ тектеринен түзүлгөн аскаларды кесип агып, тар <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> терең капчыгайды пайда кылат. Капчыгайдын таманынын жазылыгы 20 ''м''дей, узундугу 2 ''км,'' салыштырма бийиктиги 600–800 ''м,'' абсолюттук бийиктиги 1800–1900 ''м. ''Өрөөндүн таманынан 30–35 ''м'' бийиктикте, капчыгайдын оң капталындагы диаметри 2 ''м'' келген чуңкурдан булак атырылып чыгып (чыгымы 0,3 ''м<sup>3</sup>/секг''а жакын), эки баскычтуу шаркыратманы пайда кылат. Биринчи баскычтын бийиктиги 15 ''м''ден ашык, экинчиси 11–12 ''м.'' Өрөөндөгү сууга салыштырганда шаркыратманын суусу тунук, муздак, кальций, магнийге бай. Суу жер астындагы карсттык көлмөнүн бир четиндеги жарака <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> жыл бою бир калыпта сыртка чыгат. Абшыр-Сай шаркыратмасынын тегереги өзгөчө кооз, суу жээктей бадалдар өсөт; алардын арасына тал-терек, мөмө дарактары тигилген. Шаркыратманы даана көрүш үчүн капчыгайдын эки капталына бетон тепкичтер <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> тектирчелер курулган.
агып түшүп, адырларга өтөөрдө акиташ тектеринен түзүлгөн аскаларды кесип агып, тар ж-а терең капчыгайды пайда кылат. Капчыгайдын таманынын жазылыгы 20 ''м''дей, уз. 2 ''км,'' салыштырма бийикт. 600– 800 ''м,'' абс. бийикт. 1800–1900 ''м. ''Өрөөндүн таманынан 30–35 ''м'' бийиктикте, кап-
[[Категория:1-Том]]
[[File:АБШЫР-САЙ 161.png | thumb | Абшыр-Сай шаркыратмасы.]]
чыгайдын оң капталындагы диаметри 2 ''м'' келген үңкүрдөн булак атырылып чыгып (чыгымы 0,3 ''м''<sup>3</sup>/''сек''га'','' жакын), эки баскычтуу шаркыратманы пайда кылат. Биринчи баскычтын би йикт. 15 ''м''ден ашык, экинчиси 11–12 ''м.'' Өрөөндөгү сууга салыштырганда шаркыратманын суу су тунук, муздак, кальций, магнийге бай. Суу жер астындагы карсттык көлмөнүн бир четиндеги жарака м-н жыл бою бир калыпта сыртка чыгат. А-С. шаркыратмасыньш тегереги өзгөчө кооз, суу жээктей бадалдар өсөт; алардын арасына тал-терек, мөмө дарактары тигилген. Шаркыратманы даана көрүш үчүн капчыгайдын эки капталына бетон тепкичтер ж-а тектирчелер курулган.  

16:40, 11 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы

АБШЫР-САЙ – Ош облусунун Ноокат районундагы табигый кооз жер. Райондун борбору Эски-Ноокаттан 25–26 км аралыкта. Абшыр-Сай суусу Кичи Алай кырка тоосунун түндүк капталынан агып түшүп, адырларга өтөөрдө акиташ тектеринен түзүлгөн аскаларды кесип агып, тар жана терең капчыгайды пайда кылат. Капчыгайдын таманынын жазылыгы 20 мдей, узундугу 2 км, салыштырма бийиктиги 600–800 м, абсолюттук бийиктиги 1800–1900 м. Өрөөндүн таманынан 30–35 м бийиктикте, капчыгайдын оң капталындагы диаметри 2 м келген чуңкурдан булак атырылып чыгып (чыгымы 0,3 м3/секга жакын), эки баскычтуу шаркыратманы пайда кылат. Биринчи баскычтын бийиктиги 15 мден ашык, экинчиси 11–12 м. Өрөөндөгү сууга салыштырганда шаркыратманын суусу тунук, муздак, кальций, магнийге бай. Суу жер астындагы карсттык көлмөнүн бир четиндеги жарака менен жыл бою бир калыпта сыртка чыгат. Абшыр-Сай шаркыратмасынын тегереги өзгөчө кооз, суу жээктей бадалдар өсөт; алардын арасына тал-терек, мөмө дарактары тигилген. Шаркыратманы даана көрүш үчүн капчыгайдын эки капталына бетон тепкичтер жана тектирчелер курулган.