Difference between revisions of "АБА ЫРАЙЫ"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
9-71>KadyrM
м (→‎top: clean up)
 
(7 intermediate revisions by 4 users not shown)
1 -сап: 1 -сап:
  - атм-нын белгилүү бир убактагы (сутка, ай, жыл ичиндеги) же аймактагы абалы. А. ы. атм-дагы абанын темп-расы, нымдуулугу, басымдын өзгөрүшү, туман, жаан-чачын, шамал ж. б. метеорол. кубулуштардын жыйынтыгы б-ча аныкталат. А. ы-нын көп жылдык режими климат деп аталат. Анын өзгөрүшү күн энергиясы м-н жер бетинин өз ара тийгизген таасиринен пайда болуучу физ. процесстерге, атм-нын циркуляциясына ж. б. факторлорго көз каранды. Жер-жерлердеги станциялардан ж-a космостук приборлордон белги лүү бир борборго келип түшкөн метеорол. элементтер б-ча синоптикалык карталар түзүлүп, А. ы. маалыматталып турат. А. ы. жер бетиндеги жаныбарлардын тиричилигине, адамдардын өмүрүнө тике таасир тийгизет. А. ч., авиация, транспорт ж. б. үчүн анын мааниси чоң.<br>
'''АБА ЫРАЙЫ''' – ат<span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>мосферан</span>ын белгилүү бир убактагы (сутка, ай, жыл ичиндеги) же аймактагы абалы. Аба ырайы атмосферадагы абанын температурасы, нымдуулугу, басымдын өзгөрүшү, туман, жаан-чачын, шамал ж. б. метеорологиялык кубулуштардын жыйынтыгы боюнча аныкталат. Аба ырайынын көп жылдык режими климат деп аталат. Анын өзгөрүшү күн энергиясы <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> жер бетинин өз ара тийгизген таасиринен пайда болуучу физикалык процесстерге, ат<span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>мосферан</span>ын циркуляциясына ж. б. факторлорго көз каранды. Жер-жерлердеги станциялардан жанa космостук приборлордон белгилүү бир борборго келип түшкөн метеорологиялык  элементтер боюнча синоптикалык карталар түзүлүп, аба ырайы маалыматталып турат. Аба ырайы жер бетиндеги жаныбарлардын тиричилигине, адамдардын өмүрүнө тике таасир тийгизет. Айыл чарба, авиация, транспорт ж. б. үчүн анын мааниси чоң.<br>
 
[[Категория:1-Том]]

16:25, 11 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы

АБА ЫРАЙЫ – атмосферанын белгилүү бир убактагы (сутка, ай, жыл ичиндеги) же аймактагы абалы. Аба ырайы атмосферадагы абанын температурасы, нымдуулугу, басымдын өзгөрүшү, туман, жаан-чачын, шамал ж. б. метеорологиялык кубулуштардын жыйынтыгы боюнча аныкталат. Аба ырайынын көп жылдык режими климат деп аталат. Анын өзгөрүшү күн энергиясы менен жер бетинин өз ара тийгизген таасиринен пайда болуучу физикалык процесстерге, атмосферанын циркуляциясына ж. б. факторлорго көз каранды. Жер-жерлердеги станциялардан жанa космостук приборлордон белгилүү бир борборго келип түшкөн метеорологиялык элементтер боюнча синоптикалык карталар түзүлүп, аба ырайы маалыматталып турат. Аба ырайы жер бетиндеги жаныбарлардын тиричилигине, адамдардын өмүрүнө тике таасир тийгизет. Айыл чарба, авиация, транспорт ж. б. үчүн анын мааниси чоң.