АФАНАСЬЕВ МАДАНИЯТЫ

 ‒ б. з. ч. 3-миӊ жылдыктын башында Түш. Сибирдин Минусин ойдуӊунда, жогорку Енисейде ж-а Алтайда таралган археол. мад-т. Енисей д-нын жээгиндеги Афанасий тоосунун жанындагы биринчи изилденген көрүстөндөн улам аталган (1920). Көрүстөндөрдүн тегереги бир катар тизилген таш

Афанасьев маданиятынын карапалары.

м-н курчалган. Сөөк бүрүштүрүлүп коюлуп, анын жанынан карагайдын бүчүрүнө окшош оймо-чий меси бар, жумуртка формасындагы кырдуу карапа идиштер да табылган. Түбү жумуру идиштер акырындап, түбү жалпак идиштер м-н алмашылганы байкалат. Социалдык түзүлүшү б-ча аталык доорго туура келет. Оттук таштан жасалган жебелердин учтары, таш токмоктор кезигет. Көрүстөндөрдөн Аму-Дарыясынан кезигүүчү мончокко окшогон үлүлдөрдүн кабыгы да табылган. Бул сибирдик энеолит адамдары нын о. азиялыктар м-н болгон байланышын күбөлөндүрөт. Үй жаныбарларынын сөөктөрү жапайы айбандардын сөөктөрүнө караганда көптүк кылат. Чарбасы негизинен малчылык болуп, уй, кой ж-а жылкы өстүрүшкөн. Төбөсү устун м-н жабылган, жер үйлөрдөн турган турак жайлары болгон. Бычактар, шакектер, ийнелер, балталар, эгин оруучу ороктор ж-а жез канжарлар табылган. Жез буюмдарынын бардыгы металлды муздак согуу жолу м-н жасалган. Ушул өӊдүү табылгалар кийин Синьцзяндан да табылган.