Difference between revisions of "АССИМИЛЯЦИЯ (этнографияда)"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (1 версия)
556-684>KadyrM
1 -сап: 1 -сап:
  э т н о г р а ф и я д а (лат. аssimilatio ‒ аралашуу, өздөштүрүү) ‒ бир элдин эне тилин, мад-тын, улуттук аӊ-сезимин жоготуп, экинчи бир элге сиӊип кетиши. Бул процесс эки түрдө: табигый ж-а мажбурлоо жолу м-н жүргөн. Табигый А. калктын түрлүү этностук топторунун арасында узак мезгилге созулган карым-катнаштын негизинде, алардын өз ара никеге турушунун ж. б. факторлордун натыйжасында жүрөт. Улуттар арасында теӊсиздик өкүм сүргөн өлкөлөр ичинде А. мажбурлоо, зордоо жолу м-н ишке ашырылган. Мис., Австрия империясында, кийинчерээк Австрия-Вен грияда, Россияда ж. б. жерлерде ушундай А. процесси жүргөн.<br>
''анаболизм'' б и о л о г и я д а ‒ тирүү организмдеги хим. процесстер; зат алмашуунун бир түрү. А-да организм сырткы чөйрөдөн өзүнө керек ар кандай орг. же орг. эмес заттарды алуу м-н жашоосун, өсүп-өнүгүшүн камсыз кылат. Бардык тирүү организмдер үчүн энергиянын биринчи булагы ‒ Күн нуру. ''Автотрофтуу организмдер'' (жашыл өсүмдүктөр ж-а кээ бир бактериялар ) Күн нурун пайдалануу м-н орг. эмес заттардан (CO<sub>2</sub>, H<sub>2</sub>O ж. б.) орг. заттарды (углеводдор, белоктор, аминкислоталар ж.б.) пайда кылат. Гетеротрофтуу организмдер орг. заттарды синтездегенде ''катаболизм'' процесстеринен пайда болгон энергияны пайдаланат.
Бактериялар орг. эмес заттар кычкылданганда бөлүнүп чыккан энергияны керектейт. А. көбүнчө жаш жаныбарларда ж-а өсүмдүктө вегетация мезгилинде күчтүү жүрөт.<br>



14:22, 20 Февраль (Бирдин айы) 2022 -деги абалы

анаболизм б и о л о г и я д а ‒ тирүү организмдеги хим. процесстер; зат алмашуунун бир түрү. А-да организм сырткы чөйрөдөн өзүнө керек ар кандай орг. же орг. эмес заттарды алуу м-н жашоосун, өсүп-өнүгүшүн камсыз кылат. Бардык тирүү организмдер үчүн энергиянын биринчи булагы ‒ Күн нуру. Автотрофтуу организмдер (жашыл өсүмдүктөр ж-а кээ бир бактериялар ) Күн нурун пайдалануу м-н орг. эмес заттардан (CO2, H2O ж. б.) орг. заттарды (углеводдор, белоктор, аминкислоталар ж.б.) пайда кылат. Гетеротрофтуу организмдер орг. заттарды синтездегенде катаболизм процесстеринен пайда болгон энергияны пайдаланат.

Бактериялар орг. эмес заттар кычкылданганда бөлүнүп чыккан энергияны керектейт. А. көбүнчө жаш жаныбарларда ж-а өсүмдүктө вегетация мезгилинде күчтүү жүрөт.