Difference between revisions of "БАБАШ-АТА КЫРКА ТООСУ"
м (→top: clean up, replaced: м-н → <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span>, ж-а → <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> (6)) |
|||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
'''БАБАШ-АТА КЫРКА ТООСУ''' ‒ Фергана тоо тизмегинин | '''БАБАШ-АТА КЫРКА ТООСУ''' ‒ Фергана тоо тизмегинин түндүк-батыш бөлүгү. Унтама, Алаш-Тоо, Ангырак-Тоо массивдеринен турат. Батышынан Нарын дарыясы, чыгышынан Кара-Үӊкүр суусунун алабы, түштүгүнөн Фергана өрөөнү <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> чектешет. Орточо бийиктиги 3480 ''м,'' эӊ бийик жери ‒ 4427 ''м, Бабаш-Ата чокусу''. Узундугу 70 ''км''дей, туурасы 25 ''км.'' Түндүк-чыгышы түштүк-батышынан бийигирээк, зоокалуу чокулары мөӊгүлүү; түштүк-батыш жагы жапызыраак. Каптал беттери аскалуу, шагыл таштуу <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> урандылуу. Түзүлүшү боюнча горст-моноклиналь. Палеозойдун сланец <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> акиташ тектеринен түзүлгөн. Кышы узак, суук, жайы салкын. Жылдык жаан-чачыны 500‒800 ''мм.'' Алаш-Тоодогу кайкыда саздар <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> башаттар көп. Майлы-Сай, Кара-Үӊкүр ж. б. суулар Бабаш-Атадан башталат. Кырка тоонун түштүк, түштүк-чыгыш капталдарына кургак талаа (800‒1000 ''м''), талаа <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> шалбаалуу талаа (1000‒1700 ''м''), токой, бийик чөптүү шалбаа (1700‒2800 ''м''), субальп (2800‒3000 ''м''), альп шалбаасы (3000‒3500 ''м''), гляциалдык-нивалдык (3500 ''м''ден өйдө); түндүк-батыш капталдарына талаа (1000‒1700 ''м''), шалбаалуу талаа <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> шалбаа (1700‒3000 ''м),'' субальп <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> альп шалбаа (3000‒3500 ''м),'' гляциалдык-нивалдык (3500 ''м''ден жогору) ландшафт алкактары мүнөздүү. Алма, алча өӊдүү жапайы дарактар, жаӊгак токою (Арстанбап, Кызыл-Үӊкүр өрөөндөрүндө) жыш. Малга жайлуу. | ||
''Ө. Бараталиев.'' | |||
14:13, 20 -октябрь (Тогуздун айы) 2023 -деги абалы
БАБАШ-АТА КЫРКА ТООСУ ‒ Фергана тоо тизмегинин түндүк-батыш бөлүгү. Унтама, Алаш-Тоо, Ангырак-Тоо массивдеринен турат. Батышынан Нарын дарыясы, чыгышынан Кара-Үӊкүр суусунун алабы, түштүгүнөн Фергана өрөөнү менен чектешет. Орточо бийиктиги 3480 м, эӊ бийик жери ‒ 4427 м, Бабаш-Ата чокусу. Узундугу 70 кмдей, туурасы 25 км. Түндүк-чыгышы түштүк-батышынан бийигирээк, зоокалуу чокулары мөӊгүлүү; түштүк-батыш жагы жапызыраак. Каптал беттери аскалуу, шагыл таштуу жана урандылуу. Түзүлүшү боюнча горст-моноклиналь. Палеозойдун сланец жана акиташ тектеринен түзүлгөн. Кышы узак, суук, жайы салкын. Жылдык жаан-чачыны 500‒800 мм. Алаш-Тоодогу кайкыда саздар жана башаттар көп. Майлы-Сай, Кара-Үӊкүр ж. б. суулар Бабаш-Атадан башталат. Кырка тоонун түштүк, түштүк-чыгыш капталдарына кургак талаа (800‒1000 м), талаа жана шалбаалуу талаа (1000‒1700 м), токой, бийик чөптүү шалбаа (1700‒2800 м), субальп (2800‒3000 м), альп шалбаасы (3000‒3500 м), гляциалдык-нивалдык (3500 мден өйдө); түндүк-батыш капталдарына талаа (1000‒1700 м), шалбаалуу талаа жана шалбаа (1700‒3000 м), субальп жана альп шалбаа (3000‒3500 м), гляциалдык-нивалдык (3500 мден жогору) ландшафт алкактары мүнөздүү. Алма, алча өӊдүү жапайы дарактар, жаӊгак токою (Арстанбап, Кызыл-Үӊкүр өрөөндөрүндө) жыш. Малга жайлуу.
Ө. Бараталиев.