Difference between revisions of "АНТИБӨЛҮКЧӨ"
м (→top: clean up, replaced: м-н → <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> (3), ж-а → <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> (5)) |
|||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
'''АНТИБӨЛҮКЧӨ–''' өзүнө «түгөй» бөлүкчөлөргө карата масса, жашоо убактысы, спини ж.б. физ. мүнөздөмөлөрү бирдей, бирок алардын өз ара | '''АНТИБӨЛҮКЧӨ–''' өзүнө «түгөй» бөлүкчөлөргө карата масса, жашоо убактысы, спини ж.б. физ. мүнөздөмөлөрү бирдей, бирок алардын өз ара | ||
заряддарынын белгилери <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> айырмаланган элементардык бөлүкчөлөрдүн тобу. Анын жаратылышта бар экенин 1931-ж. англ. физик П. Дирак теориялык эсептөөнүн негизинде алдын ала айткан. Электрон үчүн чыгарылган релятивисттик кванттык тендеме (к. ''Дирак | заряддарынын белгилери <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> айырмаланган элементардык бөлүкчөлөрдүн тобу. Анын жаратылышта бар экенин 1931-ж. англ. физик П. Дирак теориялык эсептөөнүн негизинде алдын ала айткан. Электрон үчүн чыгарылган релятивисттик кванттык тендеме (к. ''Дирак теңдемеси.)'' электр зарядынын белгисине симметриялуу, о. эле массалуу, бирок электр заряды оң бөлүкчө үчүн туура келген. Ал бөлүкчө электронго карата антиэлектрон (позитрон) деп аталган. Жаратылышта кездешүүчү же жасалма түрүндө алынган элементардык бөлүкчөлөр же алардын А-сү | ||
жер бетине келген космос нурларынан бири бирине карата бөлүкчө <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> А. болгон оң <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> терс ''мюондор,'' бөлүкчө <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> антибөлүкчө түгөйүн түзгөн терс <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> оң ''пи-мезондор,'' 1955-ж. биринчи жолу антипротон аныкталып, 1956-ж. ''антинейтрон'' ачылган. Бардык элементардык бөлүкчөлөрдүн А-сү бар. Үч элементардык бөлүкчөнүн – фотон, z° <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> р°- мезондордун А-лөрү <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> бирдей мүнөздөмөлөргө ээ, б. а. алардын айырмалары жок. Лабораторияда, ылдамдаткычта бөлүкчөлөр өз ара аракеттенишкенде, табигый шартта космос нурлары Жер атмосферасы <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> өз ара аракеттенишкенде А. пайда болот. | |||
жер бетине келген космос нурларынан бири бирине карата бөлүкчө <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> А. болгон оң <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> терс ''мюондор,'' бөлүкчө <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> антибөлүкчө түгөйүн түзгөн терс <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> оң ''пи-мезондор,'' 1955-ж. биринчи жолу антипротон аныкталып, 1956-ж. ''антинейтрон'' ачылган. Бардык элементардык | |||
бөлүкчөлөрдүн А-сү бар. Үч элементардык бөлүкчөнүн – фотон, z° <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> р°- мезондордун А-лөрү <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> бирдей мүнөздөмөлөргө ээ, б. а. алардын айырмалары жок. | |||
шартта космос нурлары Жер | |||
15:23, 10 -октябрь (Тогуздун айы) 2023 -деги абалы
АНТИБӨЛҮКЧӨ– өзүнө «түгөй» бөлүкчөлөргө карата масса, жашоо убактысы, спини ж.б. физ. мүнөздөмөлөрү бирдей, бирок алардын өз ара заряддарынын белгилери менен айырмаланган элементардык бөлүкчөлөрдүн тобу. Анын жаратылышта бар экенин 1931-ж. англ. физик П. Дирак теориялык эсептөөнүн негизинде алдын ала айткан. Электрон үчүн чыгарылган релятивисттик кванттык тендеме (к. Дирак теңдемеси.) электр зарядынын белгисине симметриялуу, о. эле массалуу, бирок электр заряды оң бөлүкчө үчүн туура келген. Ал бөлүкчө электронго карата антиэлектрон (позитрон) деп аталган. Жаратылышта кездешүүчү же жасалма түрүндө алынган элементардык бөлүкчөлөр же алардын А-сү жер бетине келген космос нурларынан бири бирине карата бөлүкчө жана А. болгон оң жана терс мюондор, бөлүкчө жана антибөлүкчө түгөйүн түзгөн терс жана оң пи-мезондор, 1955-ж. биринчи жолу антипротон аныкталып, 1956-ж. антинейтрон ачылган. Бардык элементардык бөлүкчөлөрдүн А-сү бар. Үч элементардык бөлүкчөнүн – фотон, z° жана р°- мезондордун А-лөрү менен бирдей мүнөздөмөлөргө ээ, б. а. алардын айырмалары жок. Лабораторияда, ылдамдаткычта бөлүкчөлөр өз ара аракеттенишкенде, табигый шартта космос нурлары Жер атмосферасы менен өз ара аракеттенишкенде А. пайда болот.