Difference between revisions of "АЙЛАНУУ БЕТИ"
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
'''АЙЛАНУУ БЕТИ''' – тегиздиктеги ийри сызыктын ошол эле тегиздикте жаткан октун тегерегинде айлануусунан пайда болгон бет. Айлануу бетине мисал болуп сфера эсептелет, анткени аны тегиздикте жаткан жарым айлананын диаметринин айланасында айландыруудан пайда болгон бет катары кароого болот. Айлануу бетинин анын огу аркылуу өткөн тегиздиктер <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> кесилишкен ийри сызыктар меридиандар деп аталат, ал эми | '''АЙЛАНУУ БЕТИ''' – тегиздиктеги ийри сызыктын ошол эле тегиздикте жаткан октун тегерегинде айлануусунан пайда болгон бет. Айлануу бетине мисал болуп сфера эсептелет, анткени аны тегиздикте жаткан жарым айлананын диаметринин айланасында айландыруудан пайда болгон бет катары кароого болот. Айлануу бетинин анын огу аркылуу өткөн тегиздиктер <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> кесилишкен ийри сызыктар меридиандар деп аталат, ал эми айлануу бетинин окко перпендикуляр тегиздик <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> кесилишкен ийри сызыктар параллелдер деп аталат. Эгер айлануу огу боюнча ''Охуг'' тик бурчтуу координата системасынын ''Ог'' огу багытталса, анда айлануу бетинин параметрдик теңдемесин төмөнкүчө жазууга болот: ''х = f(и)cosv, у = f(и)sinv, г = и,'' мында ''f(u) –'' функция меридианды аныктайт, ал эми V – бурч. | ||
''Б. Э. Канетов.''<br> | ''Б. Э. Канетов.''<br> | ||
14:49, 27 Сентябрь (Аяк оона) 2023 -деги абалы
АЙЛАНУУ БЕТИ – тегиздиктеги ийри сызыктын ошол эле тегиздикте жаткан октун тегерегинде айлануусунан пайда болгон бет. Айлануу бетине мисал болуп сфера эсептелет, анткени аны тегиздикте жаткан жарым айлананын диаметринин айланасында айландыруудан пайда болгон бет катары кароого болот. Айлануу бетинин анын огу аркылуу өткөн тегиздиктер менен кесилишкен ийри сызыктар меридиандар деп аталат, ал эми айлануу бетинин окко перпендикуляр тегиздик менен кесилишкен ийри сызыктар параллелдер деп аталат. Эгер айлануу огу боюнча Охуг тик бурчтуу координата системасынын Ог огу багытталса, анда айлануу бетинин параметрдик теңдемесин төмөнкүчө жазууга болот: х = f(и)cosv, у = f(и)sinv, г = и, мында f(u) – функция меридианды аныктайт, ал эми V – бурч.
Б. Э. Канетов.