Difference between revisions of "АЙЫПКЕР"
м (→top: clean up, replaced: м‑н → <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> (4), ж‑а → <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> (5)) |
|||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
'''АЙЫПКЕР''' – сот процессине чейин тергөө жү­рүшүндө ага карата тергөө токтому чыккан адам. | '''АЙЫПКЕР''' – сот процессине чейин тергөө жү­рүшүндө ага карата тергөө токтому чыккан адам. Айыпкердин жазык иши сот отуруму (заседаниеси) дайындалгандан кийин соттолуучу адам деп аталат. Айыпталуучунун кылмыш иш жасал­гандыгы жөнүндө далилдер толук болгондо гана тергөөчү токтом чыгарат. Токтом ким тарабы­нан, качан, кайсы жерде түзүлгөндүгү, Айыпкер ката­рына тартылуучу адамдын фамилиясы, аты, атасынын аты, кылмыш кайсы убакта, кайсы жерде, кандай жагдайда, ошол адамдын жаса­ган кылмышы КРдин Жазык кодексинин кай­сы статьясы <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> жазаланары көрсөтүлөт. Айыпкер өзүнүн эмне үчүн айыпталып жаткандыгын билүүгө, коюлган айып боюнча көрсөтмө <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> түшүнүк, далил, өтүнүч берүүгө, анын адвока­ты, жазык иш тергелип бүткөндөн кийин иш­теги материалдар <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> таанышууга укуктуу. Тергөөдө <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> сотто Айыпкер тергөөчүнү, экспертти, котормочуну, прокурорду жазык иштен четте­тилишин сурап, өтүнүч жасай алат, сот отуру­муна катышып, иш боюнча талап коёт, аппелля­ция иретинде каралган ишке катышып, ти­йиштүү өтүнүч <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> кайрыла алат. ''Адвокаты'' тергөө <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> сот органдарынын буйруктарына баш ийүүгө милдеттүү, өз эне тилинде сүйлөөгө <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> котормочунун кызматынан пайдаланууга укук­туу. Буга Айыпкердин ''коргоочусу'' да укуктуу. Тергөө <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> сот органдары Айыпкердин укугунун толук атка­рылышын камсыз кылууга милдеттүү. Айыпкер кор­гоочудан ар убакта баш тартууга укугу бар. Кор­гоочу <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> келишим түзүлгөндөн кийин Айыпкердин баш тартуу укугу жок. Айыпкердин жакын тууганда­ры жактоочу катары сот заседаниесине гана ка­тыша алышат. Тергөөдө адвокат гана катышат.<br>''К. Сманов.''<br> | ||
''К. Сманов.''<br> | |||
10:49, 14 Сентябрь (Аяк оона) 2023 -деги абалы
АЙЫПКЕР – сот процессине чейин тергөө жүрүшүндө ага карата тергөө токтому чыккан адам. Айыпкердин жазык иши сот отуруму (заседаниеси) дайындалгандан кийин соттолуучу адам деп аталат. Айыпталуучунун кылмыш иш жасалгандыгы жөнүндө далилдер толук болгондо гана тергөөчү токтом чыгарат. Токтом ким тарабынан, качан, кайсы жерде түзүлгөндүгү, Айыпкер катарына тартылуучу адамдын фамилиясы, аты, атасынын аты, кылмыш кайсы убакта, кайсы жерде, кандай жагдайда, ошол адамдын жасаган кылмышы КРдин Жазык кодексинин кайсы статьясы менен жазаланары көрсөтүлөт. Айыпкер өзүнүн эмне үчүн айыпталып жаткандыгын билүүгө, коюлган айып боюнча көрсөтмө жана түшүнүк, далил, өтүнүч берүүгө, анын адвокаты, жазык иш тергелип бүткөндөн кийин иштеги материалдар менен таанышууга укуктуу. Тергөөдө жана сотто Айыпкер тергөөчүнү, экспертти, котормочуну, прокурорду жазык иштен четтетилишин сурап, өтүнүч жасай алат, сот отурумуна катышып, иш боюнча талап коёт, аппелляция иретинде каралган ишке катышып, тийиштүү өтүнүч менен кайрыла алат. Адвокаты тергөө жана сот органдарынын буйруктарына баш ийүүгө милдеттүү, өз эне тилинде сүйлөөгө жана котормочунун кызматынан пайдаланууга укуктуу. Буга Айыпкердин коргоочусу да укуктуу. Тергөө жана сот органдары Айыпкердин укугунун толук аткарылышын камсыз кылууга милдеттүү. Айыпкер коргоочудан ар убакта баш тартууга укугу бар. Коргоочу менен келишим түзүлгөндөн кийин Айыпкердин баш тартуу укугу жок. Айыпкердин жакын туугандары жактоочу катары сот заседаниесине гана катыша алышат. Тергөөдө адвокат гана катышат.
К. Сманов.