Difference between revisions of "АЙ ФАЗАЛАРЫ"
м (→top: clean up, replaced: м‑н → <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> (5)) |
|||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
'''АЙ ФАЗАЛАРЫ''' – Айдын бир ай ичинде көзгө көрүнгөн формаларынын ырааттуу өзгөрүшү, Ай бетинин Күн нурунан жарыктангандагы көрүн­гөн бөлүгү. Күн нурунун тийишине жараша өзгөрүп, | '''АЙ ФАЗАЛАРЫ''' – Айдын бир ай ичинде көзгө көрүнгөн формаларынын ырааттуу өзгөрүшү, Ай бетинин Күн нурунан жарыктангандагы көрүн­гөн бөлүгү. Күн нурунун тийишине жараша өзгөрүп, Ай фазалары алмашылып турат. Айдын жа­ңырышы, биринчи чейрек, толгон ай жанa акыр­кы чейрек деген төрт бөлүктөн туруп, акырын­дык <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> бири бирине өтөт: Ай жаңырганда, Күн <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> Жердин ортосунда болгондуктан, анын жарык түшпөгөн жери бизге көрүнөт (к. сүрөт). Эгер Ай жаңырганда, ал Жер <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> Күндү ту­таштыруучу түз сызыкта жатса, К ү н д ү н | ||
[[File:АЙ ФАЗАЛАРЫ16.png | thumb|none]] | [[File:АЙ ФАЗАЛАРЫ16.png | thumb|none]] | ||
тутулушу байкалат. Ай Күндөн чыгышты карай акырындап жылып, орок кейиптенип, 7 ­күнү жарым тегерек түрүндө көрүнөт. Мында томпок жагы оң тарапта болот. Айдын бул фаза­сы 1‑чейрек деп аталат. Ай жаңыргандан 14 -­15 күн өткөндө, толук тегерек формада көрүнүп, толгон ай деп аталат. Жер Ай <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> Күндү туташ­тыруучу түз сызыкта жатса, Ай тутулат. Ай тол­гондон 7 күндөн кийин акыркы чейрек башта­лат. Айдын жарымы гана көрүнөт да, томпок жагы сол тарапта болот. Ай орто эсеп <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> 29,5306 сутка өткөндө кайра жаңырат.<br> | тутулушу байкалат. Ай Күндөн чыгышты карай акырындап жылып, орок кейиптенип, 7 ­күнү жарым тегерек түрүндө көрүнөт. Мында томпок жагы оң тарапта болот. Айдын бул фаза­сы 1‑чейрек деп аталат. Ай жаңыргандан 14 -­15 күн өткөндө, толук тегерек формада көрүнүп, толгон ай деп аталат. Жер Ай <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> Күндү туташ­тыруучу түз сызыкта жатса, Ай тутулат. Ай тол­гондон 7 күндөн кийин акыркы чейрек башта­лат. Айдын жарымы гана көрүнөт да, томпок жагы сол тарапта болот. Ай орто эсеп <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> 29,5306 сутка өткөндө кайра жаңырат.<br> | ||
11:38, 5 Сентябрь (Аяк оона) 2023 -деги абалы
АЙ ФАЗАЛАРЫ – Айдын бир ай ичинде көзгө көрүнгөн формаларынын ырааттуу өзгөрүшү, Ай бетинин Күн нурунан жарыктангандагы көрүнгөн бөлүгү. Күн нурунун тийишине жараша өзгөрүп, Ай фазалары алмашылып турат. Айдын жаңырышы, биринчи чейрек, толгон ай жанa акыркы чейрек деген төрт бөлүктөн туруп, акырындык менен бири бирине өтөт: Ай жаңырганда, Күн менен Жердин ортосунда болгондуктан, анын жарык түшпөгөн жери бизге көрүнөт (к. сүрөт). Эгер Ай жаңырганда, ал Жер менен Күндү туташтыруучу түз сызыкта жатса, К ү н д ү н
тутулушу байкалат. Ай Күндөн чыгышты карай акырындап жылып, орок кейиптенип, 7 күнү жарым тегерек түрүндө көрүнөт. Мында томпок жагы оң тарапта болот. Айдын бул фазасы 1‑чейрек деп аталат. Ай жаңыргандан 14 -15 күн өткөндө, толук тегерек формада көрүнүп, толгон ай деп аталат. Жер Ай менен Күндү туташтыруучу түз сызыкта жатса, Ай тутулат. Ай толгондон 7 күндөн кийин акыркы чейрек башталат. Айдын жарымы гана көрүнөт да, томпок жагы сол тарапта болот. Ай орто эсеп менен 29,5306 сутка өткөндө кайра жаңырат.