Difference between revisions of "АЙКЕЛДЕР"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
м (→‎top: clean up, replaced: м‑н → <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> (2))
1 -сап: 1 -сап:
'''АЙКЕЛДЕР''' – орто кылымдардагы көчмөн түрк тилдүү урууларына таандык мүрзөлөрдөгү обо­чо атайын аянтка орнотулган, маркумдун эле­си түшүрүлгөн таш эстеликтер.[[File:АЙКЕЛДЕР54.png | thumb|none]]
'''АЙКЕЛДЕР''' – орто кылымдардагы көчмөн түрк тилдүү урууларына таандык мүрзөлөрдөгү обо­чо атайын аянтка орнотулган, маркумдун эле­си түшүрүлгөн таш эстеликтер.[[File:АЙКЕЛДЕР54.png | thumb|none]]
Байыркы түрк рун жазууларында «бедиз» деген ат <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> белгилүү. А. монголоид түспөлдөгү адамдарга окшош ке лип, алардын көпчүлүгүнө адамдын турпаты, курал&#8209;жабдыгы же колуна кармаган чөйчөгү (чөйчөк молчулукту, ырыскыны чагылдырган), кушу, айрым учурларда сөйкө, билериктери, кийим&#8209;кечесинин деталдары <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> кошо чегилген. А&#8209;дин бийикт. 0,4–3 ''м.'' Алардын көпчүлүгү жоо­кер түспөлүндө. Аял түспөлүндөгү А&#8209;дер сейрек кездешет. Айрым учурларда А. жеңилген жоонун башчысына карата да жасалган. А. Монго­лиядан, Европанын түш.-чыгыш талаалары­нан, Борб. Азиядан, Түш. Сибирден, Алтайдан кездешет. Алгачкы А. байыркы көчмөн элдерге (скиф, хунн, авар ж. б.) көпчүлүгү 6–13&#8209;к&#8209;дагы кыргыз, огуз, кыпчак ж. б. түрк тилдүү элдерге таандык. Мындай А. Кырг&#8209;ндын Нарын, Талас, Чүй, Ысык&#8209;Көл өрөөндөрүнөн көп табылган. А. Кырг&#8209;нда 6&#8209;к&#8209;дан 10&#8209;к&#8209;га чейин коюлуп, ислам дини тарала баштагандан кийин бул салт акырындап жоюла баштаган.<br>
Байыркы түрк рун жазууларында «бедиз» деген ат <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> белгилүү. А. монголоид түспөлдөгү адамдарга окшош келип, алардын көпчүлүгүнө адамдын турпаты, курал&#8209;жабдыгы же колуна кармаган чөйчөгү (чөйчөк молчулукту, ырыскыны чагылдырган), кушу, айрым учурларда сөйкө, билериктери, кийим&#8209;кечесинин деталдары <span cat='ж.кыск' oldv='м&#8209;н'>менен</span> кошо чегилген. А&#8209;дин бийикт. 0,4–3 ''м.'' Алардын көпчүлүгү жоо­кер түспөлүндө. Аял түспөлүндөгү А&#8209;дер сейрек кездешет. Айрым учурларда А. жеңилген жоонун башчысына карата да жасалган. А. Монго­лиядан, Европанын түш.-чыгыш талаалары­нан, Борб. Азиядан, Түш. Сибирден, Алтайдан кездешет. Алгачкы А. байыркы көчмөн элдерге (скиф, хунн, авар ж. б.), көпчүлүгү 6–13&#8209;к&#8209;дагы кыргыз, огуз, кыпчак ж. б. түрк тилдүү элдерге таандык. Мындай А. Кырг&#8209;ндын Нарын, Талас, Чүй, Ысык&#8209;Көл өрөөндөрүнөн көп табылган. А. Кырг&#8209;нда 6&#8209;к&#8209;дан 10&#8209;к&#8209;га чейин коюлуп, ислам дини тарала баштагандан кийин бул салт акырындап жоюла баштаган.<br>
                                                                                                                       ''К. Табалдиев.''<br>
                                                                                                                       ''К. Табалдиев.''<br>

10:27, 21 Декабрь (Бештин айы) 2022 -деги абалы

АЙКЕЛДЕР – орто кылымдардагы көчмөн түрк тилдүү урууларына таандык мүрзөлөрдөгү обо­чо атайын аянтка орнотулган, маркумдун эле­си түшүрүлгөн таш эстеликтер.

АЙКЕЛДЕР54.png

Байыркы түрк рун жазууларында «бедиз» деген ат менен белгилүү. А. монголоид түспөлдөгү адамдарга окшош келип, алардын көпчүлүгүнө адамдын турпаты, курал‑жабдыгы же колуна кармаган чөйчөгү (чөйчөк молчулукту, ырыскыны чагылдырган), кушу, айрым учурларда сөйкө, билериктери, кийим‑кечесинин деталдары менен кошо чегилген. А‑дин бийикт. 0,4–3 м. Алардын көпчүлүгү жоо­кер түспөлүндө. Аял түспөлүндөгү А‑дер сейрек кездешет. Айрым учурларда А. жеңилген жоонун башчысына карата да жасалган. А. Монго­лиядан, Европанын түш.-чыгыш талаалары­нан, Борб. Азиядан, Түш. Сибирден, Алтайдан кездешет. Алгачкы А. байыркы көчмөн элдерге (скиф, хунн, авар ж. б.), көпчүлүгү 6–13‑к‑дагы кыргыз, огуз, кыпчак ж. б. түрк тилдүү элдерге таандык. Мындай А. Кырг‑ндын Нарын, Талас, Чүй, Ысык‑Көл өрөөндөрүнөн көп табылган. А. Кырг‑нда 6‑к‑дан 10‑к‑га чейин коюлуп, ислам дини тарала баштагандан кийин бул салт акырындап жоюла баштаган.

                                                                                                                     К. Табалдиев.