Difference between revisions of "АТМОСФЕРАДАГЫ ИОНДОР"
556-684>KadyrM |
м (→top: clean up, replaced: м-н → <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> (3), ж-а → <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> (3)) |
||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
‒ атмосферадагы электр <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> заряддалган бөлүкчөлөр. Алар Күндүн ультра-кызгылткөк корпускулярдуу <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> радиоактивдүү космостук нурлардын таасиринен пайда болот. Мында газ молекуласына ионизатордун энергиясы таасирин тийгизип, анын атомундагы сырткы электрондун бирин бөлүп ажыратат. Натыйжада бош электрон <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> оӊ заряддалган молекула келип чыгат. Бош электрон нейтралдуу молекулалар <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> тез биригип, терс иондорго айланат. Бирок мындай мономол екулалуу иондор узакка жашай албайт. Ага газдын нейтралдуу молекулалары кошулат да, туруктуу молекулага өтөт. Аны «жеӊил» ион дейбиз. Жеӊил иондор кыймылда болуп, атм-да кездешүүчү суюк же катуу бөлүкчөлөргө жабышып, оор ионго өтүп кетет. Атмосферадагы иондун пайда болушу жерг. <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> метеорол. шартка байланыштуу. Жер бетиндеги 1 ''см''<sup>3</sup> таза абада 500‒1000 жеӊил ион болот; алардын оӊ заряддалганы терс заряддалганынан 10‒20% көп. Иондордун топтолушу түрдүү геогр. пункттарда түрдүүчө, ал сутканын <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> жылдын ичинде өзгөрүп турат. | |||
17:52, 5 Декабрь (Бештин айы) 2022 -деги абалы
‒ атмосферадагы электр менен заряддалган бөлүкчөлөр. Алар Күндүн ультра-кызгылткөк корпускулярдуу жана радиоактивдүү космостук нурлардын таасиринен пайда болот. Мында газ молекуласына ионизатордун энергиясы таасирин тийгизип, анын атомундагы сырткы электрондун бирин бөлүп ажыратат. Натыйжада бош электрон менен оӊ заряддалган молекула келип чыгат. Бош электрон нейтралдуу молекулалар менен тез биригип, терс иондорго айланат. Бирок мындай мономол екулалуу иондор узакка жашай албайт. Ага газдын нейтралдуу молекулалары кошулат да, туруктуу молекулага өтөт. Аны «жеӊил» ион дейбиз. Жеӊил иондор кыймылда болуп, атм-да кездешүүчү суюк же катуу бөлүкчөлөргө жабышып, оор ионго өтүп кетет. Атмосферадагы иондун пайда болушу жерг. жана метеорол. шартка байланыштуу. Жер бетиндеги 1 см3 таза абада 500‒1000 жеӊил ион болот; алардын оӊ заряддалганы терс заряддалганынан 10‒20% көп. Иондордун топтолушу түрдүү геогр. пункттарда түрдүүчө, ал сутканын жана жылдын ичинде өзгөрүп турат.