Difference between revisions of "АЛЬП ТООЛОРУ"
Jump to navigation
Jump to search
м (1 версия) |
м (→top: clean up, replaced: м-н → <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> (4), ж-а → <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> (21)) |
||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
(кельт тилинде alp – бийик | |||
тоо) – Европадагы эң бийик тоо системасы. | тоо) – Европадагы эң бийик тоо системасы. | ||
Франция, Италия, Швейцария, Германия, Австрия, Монако, Словения, Лихтенштейн мамлекеттеринин аймагында. Жер Ортолук деңизден | Франция, Италия, Швейцария, Германия, Австрия, Монако, Словения, Лихтенштейн мамлекеттеринин аймагында. Жер Ортолук деңизден | ||
Орто Дунай түздүгүнө чейин түн.-батышка ийилген дого сымал созулган кырка тоо м-н тоо массивдеринин татаал системасы. Уз. 1200 ''км''дей | Орто Дунай түздүгүнө чейин түн.-батышка ийилген дого сымал созулган кырка тоо <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> тоо массивдеринин татаал системасы. Уз. 1200 ''км''дей | ||
(догонун ички чети б-ча 750 ''км''дей). Туурасы | (догонун ички чети б-ча 750 ''км''дей). Туурасы | ||
260 ''км''ге чейин. Боден ж-a Комо көлдөрүнүн аралыгында А. т-н кесип өткөн өрөөн аркылуу | 260 ''км''ге чейин. Боден ж-a Комо көлдөрүнүн аралыгында А. т-н кесип өткөн өрөөн аркылуу | ||
кыйла бийигирээк Батыш Альп тоол о р у н а (мында тоонун эң бийик жери | кыйла бийигирээк Батыш Альп тоол о р у н а (мында тоонун эң бийик жери | ||
4807 ''м''ге чейин жетет, Монблан чокусу) ж-а | 4807 ''м''ге чейин жетет, Монблан чокусу) <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> | ||
жапызыраак, жазы келген Чыгыш Альп | жапызыраак, жазы келген Чыгыш Альп | ||
тоолоруна (4049 ''м''ге чейин, Бернина | тоолоруна (4049 ''м''ге чейин, Бернина | ||
| 13 -сап: | 13 -сап: | ||
слюдалуу сланец), метаморфизмделген (кварцфиллиттүү сланец) байыркы тоо тектерден турат, | слюдалуу сланец), метаморфизмделген (кварцфиллиттүү сланец) байыркы тоо тектерден турат, | ||
мөңгүнүн аракетинен пайда болгон формалары | мөңгүнүн аракетинен пайда болгон формалары | ||
[[File:АЛЬП ТООЛОРУ_24.png | thumb | АЛЬП ТООЛОРУ. Орографиялык схема]] | [[File:АЛЬП ТООЛОРУ_24.png | thumb|АЛЬП ТООЛОРУ. Орографиялык схема]] | ||
ж-а азыркы мөңгүлөр (жалпы аянты 4 миң | <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> азыркы мөңгүлөр (жалпы аянты 4 миң | ||
''км<sup>2''</sup>ден ашык 1200дөй мөңгү бар) мүнөздүү. Мөңгү | ''км<sup>2''</sup>ден ашык 1200дөй мөңгү бар) мүнөздүү. Мөңгү | ||
м-н түбөлүк кардын этеги 2500–3200 ''м''ге чейин | <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> түбөлүк кардын этеги 2500–3200 ''м''ге чейин | ||
түшөт.<br> | түшөт.<br> | ||
Капталдарындагы туурасынан ж-а узатасынан | Капталдарындагы туурасынан <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> узатасынан | ||
созулуп жаткан көптөгөн өрөөндөрдүн төрлөрүндө өтүүгө | созулуп жаткан көптөгөн өрөөндөрдүн төрлөрүндө өтүүгө | ||
ыңгайлуу ашуулар бар, алар аркылуу автомобиль ж-а темир | ыңгайлуу ашуулар бар, алар аркылуу автомобиль <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> темир | ||
жолдору өтөт (к. | жолдору өтөт (к. | ||
таблицаны).<br> | таблицаны).<br> | ||
Кыр зонасынан | Кыр зонасынан | ||
түн.-батыш ж-а | түн.-батыш <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> | ||
[[File:АЛЬП ТООЛОРУ_25.png | thumb | Альп тоолору. | [[File:АЛЬП ТООЛОРУ_25.png | thumb | Альп тоолору. | ||
Маттерн чокусу.]] | Маттерн чокусу.]] | ||
түштүктү карай мезозоидук акиташ тектүү ж-а | түштүктү карай мезозоидук акиташ тектүү <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> | ||
доломитүү тоолор, андан кийинчерээк пайда болгон флиш ж-а молас формацияларынан турган | доломитүү тоолор, андан кийинчерээк пайда болгон флиш <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> молас формацияларынан турган | ||
орто бийик ж-а жапыз тоолуу Альп өндүрү созулуп жатат.<br> | орто бийик <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> жапыз тоолуу Альп өндүрү созулуп жатат.<br> | ||
А. т. – Европанын климатын айырмалап туруучу негизги тоскоол. Андан түн. ж-а батыш | А. т. – Европанын климатын айырмалап туруучу негизги тоскоол. Андан түн. <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> батыш | ||
тарапка мелүүн климаттуу аймак, түш. таранка субтропиктик жер ортолук деңиз климаттуу | тарапка мелүүн климаттуу аймак, түш. таранка субтропиктик жер ортолук деңиз климаттуу | ||
ландшафт мүнөздүү. Жылдык жаан-чачындын | ландшафт мүнөздүү. Жылдык жаан-чачындын | ||
өлчөмү батыш ж-а түн.-батыш айдарым каптал - | өлчөмү батыш <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> түн.-батыш айдарым каптал - | ||
дарында 1500–2000 ''мм,'' айрым жерлеринде | дарында 1500–2000 ''мм,'' айрым жерлеринде | ||
4000 ''мм''ге чейин. А. т-нан Рейн, Рона, По, Адиже д., Дунайдын оң куймалары башталат. Мөңгүнүн аракетинен ж-а тектон. кыймылдан пайда болгон көлдөр (Боден, Женева, Комо, ЛагоМажоре ж. б.) көп.<br> | 4000 ''мм''ге чейин. А. т-нан Рейн, Рона, По, Адиже д., Дунайдын оң куймалары башталат. Мөңгүнүн аракетинен <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> тектон. кыймылдан пайда болгон көлдөр (Боден, Женева, Комо, ЛагоМажоре ж. б.) көп.<br> | ||
Ландшафттын бийиктик алкактуулугу даана байкалат. 800 ''м'' бийиктикке чейинки аймактын климаты мелүүн, жылуу, түш. капталдарыныкы – жер ортолук деңиздик; жемиш бактары, айдоо аянттары көп, жер ортолук деңиз | Ландшафттын бийиктик алкактуулугу даана байкалат. 800 ''м'' бийиктикке чейинки аймактын климаты мелүүн, жылуу, түш. капталдарыныкы – жер ортолук деңиздик; жемиш бактары, айдоо аянттары көп, жер ортолук деңиз | ||
бадалдары ж-а жазы жалбырактуу токой өсөт. | бадалдары <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> жазы жалбырактуу токой өсөт. | ||
800–1800 ''м'' бийиктикте климаты мелүүн ж-а | 800–1800 ''м'' бийиктикте климаты мелүүн <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> | ||
нымдуу; эмен, бук ж. б. өскөн жазы жалбырактуу токой жогорулаган сайын ийне жалбырактуу токой м-н алмашат. Мында мал жайытта багылат; төмөн жагында дыйканчылык | нымдуу; эмен, бук ж. б. өскөн жазы жалбырактуу токой жогорулаган сайын ийне жалбырактуу токой <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> алмашат. Мында мал жайытта багылат; төмөн жагында дыйканчылык | ||
өнүккөн. 2200–2300 ''м'' бийиктикке чейин суук | өнүккөн. 2200–2300 ''м'' бийиктикке чейин суук | ||
субальп климаты өкүм сүрөт; кар көпкө жатат. | субальп климаты өкүм сүрөт; кар көпкө жатат. | ||
Бадал ж-а өскүлөң шалбаа басымдуу, жайкы | Бадал <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> өскүлөң шалбаа басымдуу, жайкы | ||
жайыт. Андан жогору түбөлүк кар чегине чейин климаты катаалдап, кыска чөптүү альп | жайыт. Андан жогору түбөлүк кар чегине чейин климаты катаалдап, кыска чөптүү альп | ||
шалбаасы өсөт, жылдын көп мезгилинде кар | шалбаасы өсөт, жылдын көп мезгилинде кар | ||
| 49 -сап: | 49 -сап: | ||
А. т. – Европанын рекреациялык ресурстарга | А. т. – Европанын рекреациялык ресурстарга | ||
бай региону; анда эл аралык альпинизм, туризм | бай региону; анда эл аралык альпинизм, туризм | ||
ж-а тоо лыжа спорту өнүккөн. | <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> тоо лыжа спорту өнүккөн. | ||
<br> | <br> | ||
''Table 2: Альп тоолорундагы маанилүү ашуулар'' | ''Table 2: Альп тоолорундагы маанилүү ашуулар'' | ||
| 70 -сап: | 70 -сап: | ||
| style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;color:#000000;" | Жээк Альп тоолору | | style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;color:#000000;" | Жээк Альп тоолору | ||
| style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:0.05pt solid #000000;padding:0.0382in;" | <div style="color:#000000;">Турин (Италия)-Ницца (Франция) шоссе</div> | | style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:0.05pt solid #000000;padding:0.0382in;" | <div style="color:#000000;">Турин (Италия)-Ницца (Франция) шоссе</div> | ||
<div style="color:#000000;">ж-а темир жолдору</div> | <div style="color:#000000;"><span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> темир жолдору</div> | ||
|- | |- | ||
| style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;color:#000000;" | Фрежюс | | style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;color:#000000;" | Фрежюс | ||
| 80 -сап: | 80 -сап: | ||
| style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;color:#000000;" | Мон-Сени | | style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;color:#000000;" | Мон-Сени | ||
| style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;color:#000000;" | 2083 | | style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;color:#000000;" | 2083 | ||
| style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;" | <div style="color:#000000;">Кот ж-а Грай Альп тоо-</div> | | style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;" | <div style="color:#000000;">Кот <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> Грай Альп тоо-</div> | ||
<div style="color:#000000;">лорунун аралыгында</div> | <div style="color:#000000;">лорунун аралыгында</div> | ||
| style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:0.05pt solid #000000;padding:0.0382in;color:#000000;" | Турин (Италия)-Лион (Франция) шоссеси | | style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:0.05pt solid #000000;padding:0.0382in;color:#000000;" | Турин (Италия)-Лион (Франция) шоссеси | ||
| 86 -сап: | 86 -сап: | ||
| style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;color:#000000;" | Кичи Сен-Бернар | | style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;color:#000000;" | Кичи Сен-Бернар | ||
| style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;color:#000000;" | 2188 | | style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;color:#000000;" | 2188 | ||
| style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;" | <div style="color:#000000;">Грай Альп тоолору м-н</div> | | style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;" | <div style="color:#000000;">Грай Альп тоолору <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span></div> | ||
<div style="color:#000000;">Монблан массивинин</div> | <div style="color:#000000;">Монблан массивинин</div> | ||
<div style="color:#000000;">аралыгында</div> | <div style="color:#000000;">аралыгында</div> | ||
| 101 -сап: | 101 -сап: | ||
| style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;color:#000000;" | Симплон | | style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;color:#000000;" | Симплон | ||
| style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;color:#000000;" | 2005 | | style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;color:#000000;" | 2005 | ||
| style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;" | <div style="color:#000000;">Пеннин ж-а Леопонтин</div> | | style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;" | <div style="color:#000000;">Пеннин <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> Леопонтин</div> | ||
<div style="color:#000000;">Альп тоолорунун ара-</div> | <div style="color:#000000;">Альп тоолорунун ара-</div> | ||
<div style="color:#000000;">лыгы</div> | <div style="color:#000000;">лыгы</div> | ||
| 115 -сап: | 115 -сап: | ||
<div style="color:#000000;">сиви</div> | <div style="color:#000000;">сиви</div> | ||
| style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:0.05pt solid #000000;padding:0.0382in;" | <div style="color:#000000;">Лугано - Беллинцона (Италия) - Альт-</div> | | style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:0.05pt solid #000000;padding:0.0382in;" | <div style="color:#000000;">Лугано - Беллинцона (Италия) - Альт-</div> | ||
<div style="color:#000000;">дорф - Цюрих (Швейцария) шоссеси ж-а</div> | <div style="color:#000000;">дорф - Цюрих (Швейцария) шоссеси <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span></div> | ||
<div style="color:#000000;">темиржол (тунел аркылуу)</div> | <div style="color:#000000;">темиржол (тунел аркылуу)</div> | ||
|- | |- | ||
| 127 -сап: | 127 -сап: | ||
| style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;color:#000000;" | Бреннер | | style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;color:#000000;" | Бреннер | ||
| style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;color:#000000;" | 1371 | | style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;color:#000000;" | 1371 | ||
| style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;" | <div style="color:#000000;">Эцталь ж-а Циллерталь</div> | | style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:none;padding:0.0382in;" | <div style="color:#000000;">Эцталь <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> Циллерталь</div> | ||
<div style="color:#000000;">Альп тоолорунун ара</div> | <div style="color:#000000;">Альп тоолорунун ара</div> | ||
<div style="color:#000000;">лыгында</div> | <div style="color:#000000;">лыгында</div> | ||
| style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:0.05pt solid #000000;padding:0.0382in;" | <div style="color:#000000;">Больцано (Италия)- Инсбрук (Австрия)</div> | | style="background-color:#ffffff;border-top:none;border-bottom:0.05pt solid #000000;border-left:0.05pt solid #000000;border-right:0.05pt solid #000000;padding:0.0382in;" | <div style="color:#000000;">Больцано (Италия)- Инсбрук (Австрия)</div> | ||
<div style="color:#000000;">шоссеси ж-а темир жол</div> | <div style="color:#000000;">шоссеси <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> темир жол</div> | ||
|- | |- | ||
|} | |} | ||
| 141 -сап: | 141 -сап: | ||
Альпийской области. М., 1965. Физическая география | Альпийской области. М., 1965. Физическая география | ||
материков и океанов. М., 1988. Ө. ''Бараталиев.'' | материков и океанов. М., 1988. Ө. ''Бараталиев.'' | ||
16:39, 5 Декабрь (Бештин айы) 2022 -деги абалы
(кельт тилинде alp – бийик тоо) – Европадагы эң бийик тоо системасы. Франция, Италия, Швейцария, Германия, Австрия, Монако, Словения, Лихтенштейн мамлекеттеринин аймагында. Жер Ортолук деңизден Орто Дунай түздүгүнө чейин түн.-батышка ийилген дого сымал созулган кырка тоо менен тоо массивдеринин татаал системасы. Уз. 1200 кмдей (догонун ички чети б-ча 750 кмдей). Туурасы 260 кмге чейин. Боден ж-a Комо көлдөрүнүн аралыгында А. т-н кесип өткөн өрөөн аркылуу кыйла бийигирээк Батыш Альп тоол о р у н а (мында тоонун эң бийик жери 4807 мге чейин жетет, Монблан чокусу) жана жапызыраак, жазы келген Чыгыш Альп тоолоруна (4049 мге чейин, Бернина чокусу) бөлүнөт. Бүктөлүү структурасы негизинен альп тектон. кыймылынан пайда болгон. А. т-нун кыр зонасы кристаллданган (гнейс, слюдалуу сланец), метаморфизмделген (кварцфиллиттүү сланец) байыркы тоо тектерден турат, мөңгүнүн аракетинен пайда болгон формалары
жана азыркы мөңгүлөр (жалпы аянты 4 миң
км2ден ашык 1200дөй мөңгү бар) мүнөздүү. Мөңгү
менен түбөлүк кардын этеги 2500–3200 мге чейин
түшөт.
Капталдарындагы туурасынан жана узатасынан
созулуп жаткан көптөгөн өрөөндөрдүн төрлөрүндө өтүүгө
ыңгайлуу ашуулар бар, алар аркылуу автомобиль жана темир
жолдору өтөт (к.
таблицаны).
Кыр зонасынан
түн.-батыш жана
түштүктү карай мезозоидук акиташ тектүү жана
доломитүү тоолор, андан кийинчерээк пайда болгон флиш жана молас формацияларынан турган
орто бийик жана жапыз тоолуу Альп өндүрү созулуп жатат.
А. т. – Европанын климатын айырмалап туруучу негизги тоскоол. Андан түн. жана батыш
тарапка мелүүн климаттуу аймак, түш. таранка субтропиктик жер ортолук деңиз климаттуу
ландшафт мүнөздүү. Жылдык жаан-чачындын
өлчөмү батыш жана түн.-батыш айдарым каптал -
дарында 1500–2000 мм, айрым жерлеринде
4000 ммге чейин. А. т-нан Рейн, Рона, По, Адиже д., Дунайдын оң куймалары башталат. Мөңгүнүн аракетинен жана тектон. кыймылдан пайда болгон көлдөр (Боден, Женева, Комо, ЛагоМажоре ж. б.) көп.
Ландшафттын бийиктик алкактуулугу даана байкалат. 800 м бийиктикке чейинки аймактын климаты мелүүн, жылуу, түш. капталдарыныкы – жер ортолук деңиздик; жемиш бактары, айдоо аянттары көп, жер ортолук деңиз
бадалдары жана жазы жалбырактуу токой өсөт.
800–1800 м бийиктикте климаты мелүүн жана
нымдуу; эмен, бук ж. б. өскөн жазы жалбырактуу токой жогорулаган сайын ийне жалбырактуу токой менен алмашат. Мында мал жайытта багылат; төмөн жагында дыйканчылык
өнүккөн. 2200–2300 м бийиктикке чейин суук
субальп климаты өкүм сүрөт; кар көпкө жатат.
Бадал жана өскүлөң шалбаа басымдуу, жайкы
жайыт. Андан жогору түбөлүк кар чегине чейин климаты катаалдап, кыска чөптүү альп
шалбаасы өсөт, жылдын көп мезгилинде кар
жатат. Кыр зонасын кар, мөңгүлүү нивалдык
алкак ээлейт; тоо капталдары корум таштуу.
А. т. – Европанын рекреациялык ресурстарга
бай региону; анда эл аралык альпинизм, туризм
жана тоо лыжа спорту өнүккөн.
Table 2: Альп тоолорундагы маанилүү ашуулар
| Ашуунун аты | Деңиз деңг.
бийиктиги (ж)
|
Жайгашкан
жери
|
Транспорттук мааниси |
| 1 | 2 | 3 | 4 |
| Тенда | 1870 | Жээк Альп тоолору | Турин (Италия)-Ницца (Франция) шоссе
жана темир жолдору
|
| Фрежюс | 2538 | Кот Альп тоолору | Туннел аркылуу Турин (Италия)-Лион
(Франция) темир жол өтөт.
|
| Мон-Сени | 2083 | Кот жана Грай Альп тоо-
лорунун аралыгында
|
Турин (Италия)-Лион (Франция) шоссеси |
| Кичи Сен-Бернар | 2188 | Грай Альп тоолору менен
Монблан массивинин
аралыгында
|
Аоста (Италия) - Альбервиль-Гренобль
(Франция) шоссеси
|
| Чоң Сен-Бернар | 2469 | Пеннин Альп тоолору-
нун батыш чети
|
Аоста (Италия) - Мартиньи-Виль-Лозанна
(Швейцария) шоссеси
|
| Симплон | 2005 | Пеннин жана Леопонтин
Альп тоолорунун ара-
лыгы
|
Милан-Домодоссола (Италия)-Бриг-
Лозанна (Швейцария) шоссеси. Ашуудан
чыгыштагы Симплон туннели аркылуу
жогорудагы пункттарды туташтырган те
мир жол өтөт.
|
| Сен-Готард | 2108 | Леопонтин Альп мас-
сиви
|
Лугано - Беллинцона (Италия) - Альт-
дорф - Цюрих (Швейцария) шоссеси жана
темиржол (тунел аркылуу)
|
| Сан-Бернардино | 2065 | Леопонтин Альп тоо
лору
|
Лугано - Беллинцона (Италия)- Кур
(Швейцария) шоссеси
|
| Бреннер | 1371 | Эцталь жана Циллерталь
Альп тоолорунун ара
лыгында
|
Больцано (Италия)- Инсбрук (Австрия)
шоссеси жана темир жол
|