АЙЫЛ ЧАРБА ЖЕРЛЕРИ

 – КРдин жер фонду ­суна кирүүчү, а. ч. муктаждыктары ж. б. мак­саттар үчүн бөлүнгөн жер участкалары. А. ч. ж‑нин укуктук абалы КРдин Конституциясы, Жер кодекси ж. б. нормативдик укуктук акты­лар м‑н жөнгө салынат. Бул багыттагы жерлер азык‑түлүк өндүрүү үчүн пайдаланылуучу айдоо аянттары, көп жылдык өсүмдүктөр өстүрүлгөн жерлер, шалбаалар, чабындылар, жайыттар ж‑а өндүрүштү уюштурууга, жүргүзүүгө зарыл түрдүү курулуштарды, коомдук, турак жай има­раттарын курууга керектелүүчү аянттар болуп

бөлүнөт. Мындай жерлер мамл. ж‑а КРдин жа­рандарынын менчигинде боло алат. Чет өлкөлүк юрид. жактар ж‑а жарандар, о. эле жаранды­гы жоктор жерди мөөнөттүү пайдалануу укугу­на ээ. Жайыттар мамлекеттин менчигинде гана болгондуктан, жер пайдалануучуларга мөө­нөттүү пайдаланууга берилет. А. ч. багытында­гы жерлер башка максаттар үчүн пайдаланыл­байт. КРдин мыйзамдарында каралгандан сырт­кары айдоо аянттардын, жүзүмзар, мөмө бак­тар ж. б. жерлердин аянтын азайтууга жол бе­рилбейт. А. ч. ж‑н айыл жергесинде эки жыл­дан кем жашабаган ж‑а он сегиз жашка чык­кан КРдин жарандары гана сатып алууга акы­сы бар. А. ч. багытындагы жерлерди банктар ж‑а атайын финансы‑кредиттик мекемелер гана күрөөгө (залог) алат. Жер ээлери ж‑а пайдала­нуучулар жерг. шарттарды эске алуу м‑н илим­дин, алдыңкы тажрыйбанын жетишкендикте­ринин негизинде жерди туура, сарамжал пай­далануу, кыртыштын асылдуулугун жогорула­тууга ж‑а эрозия болушуна, шорго же сазга ай­ланып кетишине, кум басышына, отоо чөптөр м‑н зыянкечтерге каршы күрөшүүгө милдеттүү.
Б. Рысмендеев.