Difference between revisions of "АДЫШЕВА Тенти"
м (1 версия) |
117-179>KadyrM |
(Айырма жок)
|
16:40, 11 Апрель (Чын куран) 2022 -деги абалы
Тенти (1920, Ысык‑Көл обл., Тоң р‑ну, Күн Чыгыш айылы – 19. 4. 1984, Фрун зе) – акын, Кыргыз эл акыны (1980). КМУнун филология ф‑тин бүтүргөн (1955), Кырг‑н JIKCM
Борбордук Комитетинин секретары (1937), Биринчи Май р‑ндук аткаруу коми тетинин председатели (1949‑51), Респ. саясий ж‑а илим‑билим б‑ча комитеттин бөлүм башчысы, Авторлордун укугун коргоонун Бүткүл союздук башкармасынын Кырг‑ндагы бөлүмүнүн башчысы (1956‑76) бо луп иштеген. Ад‑т ишине
1947‑жылдан баштап киришет. Алгачкы жыйнагы «Заманым» 1961‑ж. жарык көргөн. Чыгармаларында акын Ата Мекен, тууган жер, мезгил, өмүр сыяктуу темаларга кайрылып, өз учурундагы коомдук‑саясий турмуш окуяларына үн кошуп турган. Эски ж‑а жаңы заманды, элдин турмушунда соңку мезгилде болуп жат-
кан өзгөрүүлөрдү көбүнчө кыз‑келиндердин тагдырлары аркылуу чагылдырган. Акындын «Жарык дүйнө» (1965), «Таалай» (1972), «Ырлар жана поэмалар» (1979), «Ой толгоо» (1980), «Ме нян күнүм» (1983) аттуу китептерине, чыгармалар жыйнагынын бир томдугуна (1987) топтолгон ырларынын өзөк идеясы да ушундай. «Өткөн замандан бир элес», «Каптагайдын кызы», «Жаңылдын элеси», «Таалай», «Эстелик» ж. б. поэмалардын дээрлик бардыгы аялдар темасына арналган. Аталган поэмалардын арасынан идеялык мазмуну ж‑а көркөмдүк касиети жагынан «Жадылдын элеси» айырмаланын турат. Чыгарма Жацыл Мырза ж‑дөгү элдик адыздын негизинде жазылган. «Кылы үзүлгөн комузум» эскермесинде А‑нын ад‑тка ж‑а көркөм чыг‑лыкка карата көз караштары, кыргыздын алгачкы муундагы акын‑жазуучуларынын, көркөм өнөр кызматкерлеринин ж‑а илимпоздорунун, 1930 -60ж‑дагы интеллектуалдык маданий турмушунун калыптануу мезгили ж‑дө баяндалат. «Ардак Белгиси» ордени ж‑а медалдар м‑н сыйланган.