АМУНДСЕН барагынын баштапкы кодун көрүү

 Руаль (16.7.1872, Борге ш., Томта
хутору, Осло ш-на жакын -18.6.1928) – норвегиялык уюл саякатчы ж-а изилдөөчү. Борге
ш-нда Вервен кеме верфинин ээси, кеме капитанынын үй-бүлөсүндө туулган. Кристиания (азыркы Осло) ш-ндагы ун-ттин медицина ф-тин бүтүргөн. 1897–99-ж. А. Жерлаш жетектеген Антарктиканы изилдеген бельгиялык экспедицияга
алгач штурман, 1901-жылдан капитан болуп катышкан. Чакан «Йоа» моторлуу кемесинде үч
[[File:АМУНДСЕН_55.png | thumb | none]]
жолу кыштап, Түн.-Батыш
өткөөл аркылуу өтүп, Гренландиядан Аляскага чейин
Түн. Американы биринчилерден болуп айланып
өткөн. Антарктидада Росс
шельф муздугу (800 кмден
ашык) аркылуу өтүп, Королева Мод жерин ачкан.<br>
«Фрам» кемесинде Антарктикалык экспедицияны
башкарып, Р. Скотт жетекчилик кылган англ.
экспедициядан бир ай мурда, 1911-ж. 14-декабрда Түш. уюлга жетет. 1918–20-ж. «Мод» кемеси
м-н Евразия материгин жээктеп, 2 жолу кыштап, Норвегиядан Беринг кысыгына чейин барат. Челюскин тумшугунун так координатын
аныктаган. 1926-ж. Шпицберген – Түн. уюл
Аляска маршруту б-ча «Норвегия» дирижаблинде учкан 1-трансарктикалык экспедицияга жетекчилик кылып, Түн. уюл м-н Барроу тумшугунун ортосунда кургактыктын жок экенин
аныктаган. Түн. Муз океанында кыйроого учураган итал. саякатчы У. Нобиленин экспедициясына жардам берүү үчүн А. 1928-ж. 18-июнда
«Латам» гидросамолётунда учуп чыгып, бүткүл
экипажы м-н Баренц деңизинде өлөт. А-дин
ысмы м-н Антарктида да ты деңиз, тоо, АмундсенСкотт атн. америкалык ил. станция ж-а Түн.
Муз океандагы булуң, чуңкурдук аталган.<br>
Ад.: ''Дьяконов М.,'' Амундсен, М., 1937; ''Яковлев
А.'' Р. Амундсен. М., 1957; ''Пасецкий В., Блинов С.'' Р.
Амундсен. М., 1997.	''Т. Ниязов.''<br>