Difference between revisions of "АЭРОДРОМ"
м (→top: clean up, replaced: м-н → <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> (5), ж-а → <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> (11)) |
|||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
(''аэро'' ... <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> гр. dromos ‒ жүгүрүү, күүлөнүү оруну) ‒ негизинен самолёт, вертолёт учуруу, кондуруу, башкаруу, орунга жайгаштыруучу жер бөлүгү <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> курулуштар <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> жабдуулар комплекси. А. эки бөлүктөн (учуу-конуу зонасы <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> анын үстүндөгү аба мейкиндиги) турат. Учуп-конуу зонасы учуп-конуу талаасын <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> аба жолунун тилкесин камтыйт. Анда бир же бир нече учуп-конуу тилкеси, башкаруу жолдору, перрондор, учуучу аппараттар | '''АЭРОДРОМ,''' (''аэро'' ... <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> гр. dromos ‒ жүгүрүү, күүлөнүү оруну) ‒ негизинен самолёт, вертолёт учуруу, кондуруу, башкаруу, орунга жайгаштыруучу жер бөлүгү <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> курулуштар <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> жабдуулар комплекси. А. эки бөлүктөн (учуу-конуу зонасы <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> анын үстүндөгү аба мейкиндиги) турат. Учуп-конуу зонасы учуп-конуу талаасын <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> аба жолунун тилкесин камтыйт. Анда бир же бир нече учуп-конуу тилкеси, башкаруу жолдору, перрондор, учуучу аппараттар жайгаштырылуучу орун болот. Учуп-конуу тилкесинен учуучу аппараттар учат <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> ага конот. Ири А-до уз. 1000‒5000 ''м'', туурасы 200‒400 ''м''ден 2‒6 учуп-конуу тилкеси болот. Аба жолу самолётту учуруп <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> кондуруу багытында учуу-конуу тилкесинен учуп чыккан (же конуучу) аба мейкиндиги. А. самолётторду тейлөөсүнө, аянтынын өлчөмүнө, аянтына төшөлгөн плиталарга ж. б. параметрлерине байланыштуу 5 класска бөлүнөт. Учуучу аппараттардын үзгүлтүксүз учуп туруусун <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> учуу коопсуздугун камсыздоо максатында А. радио- <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> жарык берүүчү тех. каражаттар <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> жабдылат. Аба ырайы бүркөктө самолёттун учуп-конуу коопсуздугун камсыз кылуучу радиомаяк (курстук, глиссаддык, маркердик) системасы <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> камсыздалат. Абада учуу кыймылын башкаруу радиолокациялык көзөмөлдөө <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> радиобайланыш каражаттары <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> ишке ашырылат. А. жарандык <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> аскердик болуп бөлүнөт. Жарандык А. ‒ ''аэропорттун'' негизги курамдык бөлүгү; ал жүргүнчү, жүк, почтону аба <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> ташуучу, ар түрдүү авиац. жумуштарды (токой өртүн өчүрүү, айдалма өсүмдүктөрдү зыянкечтерден коргоо, оорулууларды ташуу ж.б.) аткаруучу самолёт, вертолётторду тейлейт. Аскердик А-до негизинен согуш аракеттерин, чек ара кызматын, табигый кырсыктардан жабыркагандарга жардам көрсөтүү ж. б. кызмат аткаруучу самолёт <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> вертолёттор жайгаштырылат.<br> | ||
13:33, 15 Декабрь (Бештин айы) 2022 -деги абалы
АЭРОДРОМ, (аэро ... жана гр. dromos ‒ жүгүрүү, күүлөнүү оруну) ‒ негизинен самолёт, вертолёт учуруу, кондуруу, башкаруу, орунга жайгаштыруучу жер бөлүгү менен курулуштар жана жабдуулар комплекси. А. эки бөлүктөн (учуу-конуу зонасы жана анын үстүндөгү аба мейкиндиги) турат. Учуп-конуу зонасы учуп-конуу талаасын жана аба жолунун тилкесин камтыйт. Анда бир же бир нече учуп-конуу тилкеси, башкаруу жолдору, перрондор, учуучу аппараттар жайгаштырылуучу орун болот. Учуп-конуу тилкесинен учуучу аппараттар учат жана ага конот. Ири А-до уз. 1000‒5000 м, туурасы 200‒400 мден 2‒6 учуп-конуу тилкеси болот. Аба жолу самолётту учуруп жана кондуруу багытында учуу-конуу тилкесинен учуп чыккан (же конуучу) аба мейкиндиги. А. самолётторду тейлөөсүнө, аянтынын өлчөмүнө, аянтына төшөлгөн плиталарга ж. б. параметрлерине байланыштуу 5 класска бөлүнөт. Учуучу аппараттардын үзгүлтүксүз учуп туруусун жана учуу коопсуздугун камсыздоо максатында А. радио- жана жарык берүүчү тех. каражаттар менен жабдылат. Аба ырайы бүркөктө самолёттун учуп-конуу коопсуздугун камсыз кылуучу радиомаяк (курстук, глиссаддык, маркердик) системасы менен камсыздалат. Абада учуу кыймылын башкаруу радиолокациялык көзөмөлдөө жана радиобайланыш каражаттары менен ишке ашырылат. А. жарандык жана аскердик болуп бөлүнөт. Жарандык А. ‒ аэропорттун негизги курамдык бөлүгү; ал жүргүнчү, жүк, почтону аба менен ташуучу, ар түрдүү авиац. жумуштарды (токой өртүн өчүрүү, айдалма өсүмдүктөрдү зыянкечтерден коргоо, оорулууларды ташуу ж.б.) аткаруучу самолёт, вертолётторду тейлейт. Аскердик А-до негизинен согуш аракеттерин, чек ара кызматын, табигый кырсыктардан жабыркагандарга жардам көрсөтүү ж. б. кызмат аткаруучу самолёт жана вертолёттор жайгаштырылат.