Difference between revisions of "АМПИР"

Кыргызстан Энциклопедия Жана Терминология Борбору дан
Jump to navigation Jump to search
 
(One intermediate revision by one other user not shown)
1 -сап: 1 -сап:
'''АМПИР''' (фр. empire – империя) – 19-кылымдын 1-чейрегиндеги архитектура <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> жасалга өнөрүндөгү колдонмо стиль, ''классицизмдин''  акыры. Императорлук Римдин, грек архаикасынын, Байыркы Египеттин көркөм мурасына таянган келишимдүү монументтик бөтөнчө формалар <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> жасалгалар (аскер эмблемалары, оймо-чийме) мамлекеттик  күч-кубаттуулукту <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> аскердик күчтү көрсөтүү максатында кызмат кылган. Ампир стили Наполеон 1нин империясынын мезгилинде Францияда пайда болуп, мемориал архитектурасы <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> сарай интерьерлеринин шаңдуулугу <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> айырмаланган (арх. Ш. Персье, П. Фонтен). Бир катар өлкөлөрдө ал наполеондук согушка каршы күрөштө жеңип алган мамлекеттин көз карандысыздык идеясын билдирген. Шаар куруунун, коомдук курулмалардын, шаардык <span cat="ж.кыск" oldv="ж-а">жана</span> чарбак үйлөрдүн (арх. А. Д. Захаров, А. Н. Воронихин, К. И. Росси, В. П. Стасов), монумент скульптуранын (И. П. Мартос, Ф. Ф. Щедрин) классикалык үлгүлөрүн берген орус ампири да улуттун энчиси болуп калды.<br> [[File:АМПИР_52.png | thumb|Ф. Жерар. «Наполеон Бонапарт короналык костюму менен». 19-к. Версаль музейи.]]
'''АМПИР''' (французча empire – империя) – XIX кылымдын 1-чейрегиндеги архитектура <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> жасалга өнөрүндөгү колдонмо стиль, ''классицизмдин''  акыры. Императорлук Римдин, грек архаикасынын, Байыркы Египеттин көркөм мурасына таянган келишимдүү монументтик бөтөнчө формалар <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> жасалгалар (аскер эмблемалары, оймо-чийме) мамлекеттик  күч-кубаттуулукту <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> аскердик күчтү көрсөтүү максатында кызмат кылган. Ампир стили Наполеон 1нин империясынын мезгилинде Францияда пайда болуп, мемориал архитектурасы <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> сарай интерьерлеринин шаңдуулугу <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> айырмаланган (архитектору Ш. Персье, П. Фонтен). Бир катар өлкөлөрдө ал наполеондук согушка каршы күрөштө жеңип алган мамлекеттин көз карандысыздык идеясын билдирген. Шаар куруунун, коомдук курулмалардын, шаардык <span cat="ж.кыск" oldv="ж-а">жана</span> чарбак үйлөрдүн (архитектору А. Д. Захаров, А. Н. Воронихин, К. И. Росси, В. П. Стасов), монумент айкелинин (И. П. Мартос, Ф. Ф. Щедрин) классикалык үлгүлөрүн берген орус ампири да улуттун энчиси болуп калды.<br> [[File:АМПИР_52.png | thumb|Ф. Жерар. «Наполеон Бонапарт короналык костюму менен». XIX кылым. Версаль музейи.]]


[[File:АМПИР_53.png | thumb|Мальмезон замогу. Чон Салон.]]
[[File:АМПИР_53.png | thumb|Мальмезон замогу. Чон Салон.]]
[[Категория:1-Том]]

11:42, 18 Июль (Теке) 2025 -га соңку версиясы

АМПИР (французча empire – империя) – XIX кылымдын 1-чейрегиндеги архитектура жана жасалга өнөрүндөгү колдонмо стиль, классицизмдин акыры. Императорлук Римдин, грек архаикасынын, Байыркы Египеттин көркөм мурасына таянган келишимдүү монументтик бөтөнчө формалар жана жасалгалар (аскер эмблемалары, оймо-чийме) мамлекеттик күч-кубаттуулукту жана аскердик күчтү көрсөтүү максатында кызмат кылган. Ампир стили Наполеон 1нин империясынын мезгилинде Францияда пайда болуп, мемориал архитектурасы жана сарай интерьерлеринин шаңдуулугу менен айырмаланган (архитектору Ш. Персье, П. Фонтен). Бир катар өлкөлөрдө ал наполеондук согушка каршы күрөштө жеңип алган мамлекеттин көз карандысыздык идеясын билдирген. Шаар куруунун, коомдук курулмалардын, шаардык жана чарбак үйлөрдүн (архитектору А. Д. Захаров, А. Н. Воронихин, К. И. Росси, В. П. Стасов), монумент айкелинин (И. П. Мартос, Ф. Ф. Щедрин) классикалык үлгүлөрүн берген орус ампири да улуттун энчиси болуп калды.

Ф. Жерар. «Наполеон Бонапарт короналык костюму менен». XIX кылым. Версаль музейи.
Мальмезон замогу. Чон Салон.