Difference between revisions of "АРБУЗОВ Александр Ерминингельдович"
м (→top: категория кошуу) |
|||
| (4 intermediate revisions by 2 users not shown) | |||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
'''АРБУЗОВ''' Александр Ерминингельдович [30. 8 (11. 9). 1877, Казан | '''АРБУЗОВ''' '''Александр Ерминингельдович''' [30. 8 (11. 9). 1877, Казан губерниясы, Арбузово-Баран айылы - 22. 1. 1968, Казан шаары] – химик, СССР ИАнын академиги (1942); корреспондент-мүчө (1932), Социалисттик Эмгтин Баатыры (1957). А. М. ''Зайцевдин'' окуучусу. 1900-жылы Казан университетин бүткөн. 1911-30-жылдары ошол университеттин, 1930-жылдан Казандагы химиялык-технологиялык институтунун профессору, 1945-63-жылдары СССР ИАнын Казандагы филиалынын председатели. Фосфорлуу кислотата <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> анын бирикмелеринин түзүлүшүн аныктаган. Фосфор органикалык бирикмелерин синтездөөнүн бирден-бир негизги жолу болгон реакцияны (Арбузов реакциясы) ачкан. Арбузов химиялык катализ <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> фосфорлуу кислотанын диалкил эфирлеринин таутомерлерин изилдеген <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> химиянын өнүгүшүнө баалуу эмгек сиңирген. Ийне жалбырактуу жыгачтардын чайырын изилдеп, чайырды коромжусуз жыйнап алуу техникасын иштеп чыккан. СССР мамлекеттик сыйлыгынын лауреаты (1943, 1947), беш Ленин ж. б. ордендер <span cat='ж.кыск' oldv='ж-а'>жана</span> медалдар <span cat='ж.кыск' oldv='м-н'>менен</span> сыйланган. | ||
[[Категория:1-Том]] | |||
10:13, 12 Сентябрь (Аяк оона) 2024 -га соңку версиясы
АРБУЗОВ Александр Ерминингельдович [30. 8 (11. 9). 1877, Казан губерниясы, Арбузово-Баран айылы - 22. 1. 1968, Казан шаары] – химик, СССР ИАнын академиги (1942); корреспондент-мүчө (1932), Социалисттик Эмгтин Баатыры (1957). А. М. Зайцевдин окуучусу. 1900-жылы Казан университетин бүткөн. 1911-30-жылдары ошол университеттин, 1930-жылдан Казандагы химиялык-технологиялык институтунун профессору, 1945-63-жылдары СССР ИАнын Казандагы филиалынын председатели. Фосфорлуу кислотата жана анын бирикмелеринин түзүлүшүн аныктаган. Фосфор органикалык бирикмелерин синтездөөнүн бирден-бир негизги жолу болгон реакцияны (Арбузов реакциясы) ачкан. Арбузов химиялык катализ жана фосфорлуу кислотанын диалкил эфирлеринин таутомерлерин изилдеген жана химиянын өнүгүшүнө баалуу эмгек сиңирген. Ийне жалбырактуу жыгачтардын чайырын изилдеп, чайырды коромжусуз жыйнап алуу техникасын иштеп чыккан. СССР мамлекеттик сыйлыгынын лауреаты (1943, 1947), беш Ленин ж. б. ордендер жана медалдар менен сыйланган.