Difference between revisions of "АЗОТ ТОПТООЧУ МИКРООРГАНИЗМДЕР"
м (Dilde moved page АОТ ТОПТООЧУ МИКРООРГАНИЗМДЕР to АЗОТ ТОПТООЧУ МИКРООРГАНИЗМДЕР) |
|||
| 1 -сап: | 1 -сап: | ||
'''АЗОТ ТОПТООЧУ МИКРООРГАНИЗМДЕР''' – абадагы | '''АЗОТ ТОПТООЧУ МИКРООРГАНИЗМДЕР''' – абадагы молекулалык азотту сиңирип, азот бирикмелерине айландыруучу микроорганизмдер. Буга татаал түзүлүштүү өсүмдүктөр <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> ''симбиоздо'' жашаган бактериялар, топуракта эркин жашоочулар да кирет. Азоттун табиятта айланышында <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> топуракты, көлмөлөрдү азот кошулмалары <span cat='ж.кыск' oldv='м‑н'>менен</span> байытууда алардын мааниси чоң (симбиоздук бактериялар жылына 1 ''га'' топуракта 200‑300 ''кг,'' симбиоздук эместер 15‑30 ''кг'' азот топтойт). Булардын тиричилигинин натыйжасында молекулалык азоттон (N<sub>2</sub>) аммиак (NH<sub>3</sub>) пайда болот. Ал эми аммиактан синтезделген амин кислоталарды өсүмдүктөр пайдаланат. Топуракта, сууда эркин жашаган микроорганизмдерге азот <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> анаэробдук бактериялар – клостридум, метан кычкылдандыруучу бактериялар, кызыл күкүрт <span cat='ж.кыск' oldv='ж‑а'>жана</span> жашыл күкүрт бактериялары кирет. Көк жашыл бактериялардын көбү, кээ бир козу карындар, ачыткылар, спирохеталар да азот топтойт. Симбиоздук азот топтоочуларга чанактуу өсүмдүктүн (буурчак, беде, уй беде, люпин ж. б.) тамырларында жашоочу түймөк бактериялары кирет. Ошондой эле түймөкчөлөр ольха, жийде ж. б. өсүмдүктүн тамырында да жашап, азот бирикмелерин топтойт.<br> | ||
09:43, 1 -ноябрь (Жетинин айы) 2023 -деги абалы
АЗОТ ТОПТООЧУ МИКРООРГАНИЗМДЕР – абадагы молекулалык азотту сиңирип, азот бирикмелерине айландыруучу микроорганизмдер. Буга татаал түзүлүштүү өсүмдүктөр менен симбиоздо жашаган бактериялар, топуракта эркин жашоочулар да кирет. Азоттун табиятта айланышында жана топуракты, көлмөлөрдү азот кошулмалары менен байытууда алардын мааниси чоң (симбиоздук бактериялар жылына 1 га топуракта 200‑300 кг, симбиоздук эместер 15‑30 кг азот топтойт). Булардын тиричилигинин натыйжасында молекулалык азоттон (N2) аммиак (NH3) пайда болот. Ал эми аммиактан синтезделген амин кислоталарды өсүмдүктөр пайдаланат. Топуракта, сууда эркин жашаган микроорганизмдерге азот жана анаэробдук бактериялар – клостридум, метан кычкылдандыруучу бактериялар, кызыл күкүрт жана жашыл күкүрт бактериялары кирет. Көк жашыл бактериялардын көбү, кээ бир козу карындар, ачыткылар, спирохеталар да азот топтойт. Симбиоздук азот топтоочуларга чанактуу өсүмдүктүн (буурчак, беде, уй беде, люпин ж. б.) тамырларында жашоочу түймөк бактериялары кирет. Ошондой эле түймөкчөлөр ольха, жийде ж. б. өсүмдүктүн тамырында да жашап, азот бирикмелерин топтойт.